Gotski roman

Gotski roman je književna vrsta pripovetke i romana strave, koja se pojavila u drugoj polovini 18. veka u Engleskoj. Sam naziv dolazi iz područja arhitekture i odnosi se na srednjovekovne građevine sa oštrim lukovima. To je roman koji je pun mističnog sadržaja . Nastao je kao reakcija na racionalistički građanski roman . Gotika kod čoveka podstiče važnu psihološku reakciju jer otkriva naše strahove i time nas uznemirava.
Gotski romani su puni tamnim, jezivim scenama i misterioznim dešavanjima. To je roman pun strave i užasa. To je knjizevni žanr sa kombinovanjem elemenata horora i romantike . Književni , romantičarski stil koji je nastao u Engleskoj krajem 18. i pocetkom 19. veka karakterističan je po svojoj kombinaciji realnog i natprirodnog u funkciji izazivanja užasa. Ime je dobio po stilskom pravcu u arhitekturi ``gotici``. U tadašnjem engleskom obrazovnom društvu razvilo se interesovanje za srednji vek, misticizam, egzotiku orijenta, kao reakcija na racionalizam i praktičnost. Gotski roman je reakcija na zdrav razum, usmeren protiv sigurnosti.
Elementi gotskog romana su: natprirodna dešavanja, misterija, duhovi, uklete kuće, gotska arhitektura, dvorci, mrak, smrt, pustoš, ludilo, tajne naslednog prokletstva.

Glavni likovi romana su: tirani, lude žene, progonjene žene, vampiri, demoni, lepotice i zveri, duhovi, leševi koji oživljavaju, kipovi koji se pomeraju. Junak gotskog romana najavljuje kasnijeg ukletog romantičnog junaka. Gotika takodje iskoriscava zenu kaocentralnu tacku interesovanja, gde se nad tim junakinjama vrsi tragican cin posebne vrste. I gotski i romantični junak poseduju neke izvanredne kvalitete osećanja krivice i zla. Oni poseduju neke izvaredne kvalitete na primer: snagu, inteligenciju, moć, ali se međutim pretvaraju u nepopravljivo zlo. U gotskim romanima, prožima se nova koncepcija života i umetnosti veoma razlicite od prosveteljstva.
Radnja gotskog romana smeštena je u mračne i uklete zamkove, koji se nalaze na usamljenim i dalekim imanjimai puni su neobičnih potreta, tajnih hodnika, i pomičnih stepenica, groblja, ruševina. Atmosfera u romanima je tamna i karakteristične boje koje dominiraju su crna i siva, a likovi su opisani tako da se i oni uklapaju u taj mračni ambijent. Vreme u tim romanima je uvek loše, opisuju se oluje, magla, led. U pozadini priče krije se davno počinjen zločin, incest ili porodično proklestvo vlasnika zamka.

Izraz “gotski roman” prvi put se vezuje za Horace Walpole i njegov roman ‘’ Dvorac Otranta‘’, 1764.

Ostali pisci ovog pravca su:

Vathek, arapska priča (1786.) - William Thomas Beckford
Misterije Udolphoa (1794.) - Ann Radcliffe
Caleb Williams (1794.) - William Godwin
Redovnik (1796.) - Matthew Gregory Lewis
Talijan (1797.) - Ann Radcliffe
Clermont [1798.) - Regina Maria Roche
Wieland (1798.) - Charles Brockden Brown
Djeca opatije (1800.) - Regina Maria Roche
Frankenstein (1818.) - Mary Shelley
Vampyr; priča (1819.) - John William Polidori
Melmoth lutalica (1820.) - Charles Robert Maturin
Mumija! Priča o 22. stoljeću (1827.) - Jane Webb Loudon
Pad kuće Usher (1839.) - Edgar Allan Poe
Odavačko srce (1843.) - Edgar Allan Poe
Quaker City; ili, redovnici Redovničkog Dvora (1844.) - George Lippard
Mumijino stopalo (1863.) - Théophile Gautier
Dr. Jekyll i Mr. Hyde (1886.) - Robert Louis Stevenson
Slika Doriana Greya (1891.) - Oscar Wilde
Horla (1887.) - Guy de Maupassant
Žuti poster (1892.) - Charlotte Perkins Gilman
Drakula (1897.) - Bram Stoker
The Turn of the Screw (1898.) - Henry James
Majmunska šapa (1902.) -W.W. Jacobs
Fantom iz opere (1910.) -Gaston Leroux
Prokletstvo Hill Housea (1959.) - Shirley Jac

HORACE WALPOLE Dvorac Otranta

Horace Walpole je sin dugogodišnjeg predstavnika vlade Roberta Walpola, bio je čovek visokog obrazovanja i široke kulture koji se pored ostalog bavio i literaturom. Njemu se prepisuje prvo oživljavanje interesa za gotsku arhitekturu, jer je na svom imanju izgradio dvorac u gotskom stilu ( Strawberry Hill ).

On je trošeci veliko bogatstvo gradio repliku srednjovekovnog dvorca na Stroberi Hilu, gde je postepeno unosio u enterijer stvari od vrednosti. Sama arhitektura dvorca su visoke tavanice, hodnici, namestaj, portreti… Roman Otranski zamak je izuzetno kratak, ima oko stotinu stranica, ali mu je radnja prepuna događaja. Prvo izdanje objavljeno je anonimno, kao prevod jednog italijanskog rukopisa iz 12. Ili 13. veka. ``Knjiga je pronadjena u biblioteci jedne drevne katolicke porodice na severu Engleske. Stampana je u Napulju, na crnom pismu, 1529.godine. Koliko ranije je napisana se ne pominje. Glavni dogadjaji su, kao sto su verovanje u najmracnije doba hriscanstva, ali jezik i ponasanje nemaju nista zajednicko sa varvarstvom. Stil je cist Italijanski. U ovoj prici se obistinjuje tajanstveno prorocanstvo koje je glasilo da ce zamak Otranto ostati u rukama svojih sadasnjih vlasnikasve dotle dok njegov zakoniti vlasnik ne poraste toliko da vise ne moze da stane u njegove zidove. Svi dogadjaji su vezani za to prorocanstvo. Ali posle dobrog prijema knjige pisac je drugo izdanje objavio pod svojim imenom.
Horace Walpole nas vodi kroz opise provalija, litica, kroz mucenje I teror, nekrofiliju, iznenadnu smrt, tamnice, snove, fantazije, predskazanja I prorocanstva.
Do nastanka ovog dela, znatno je doprinela gotička atmosfera Stroberi Hila.Walpole je pokušao da tragigu (vezanu za misteriozna ubistva) u ovom romanu komičnim motivima, na primer kroz likove plašljivih i nerazumnih sluga, u naivnoj i brbrljivoj sobarici Bjanki.
Jedne noci početkom juna,1764 godine, Walpole je zaspao u mraku i imao je košmar. Taj košmar je postao roman Dvorac Otranta. Ovo su njegove reči:

Horace Walpole:
I waked one morning at the beginning of last June from a dream, of which all I could recover was, that I had thought myself in an ancient castle (a very natural dream for a head filled like mine with Gothic story) and that on the uppermost bannister of a great staircase I saw a gigantic hand in armour. In the evening I sat down and began to write, without knowing in the least what I intended to say or relate. The work grew on my hands, and I grew fond of it - add that I was very glad to think of anything rather than politics - in short I was so engrossed in my tale, which I completed in less than two months, that one evening I wrote from the time I had drunk my tea, about six o'clock, till half an hour after one in the morning, when my hand and fingers were so weary, that I could not hold the pen to finish the sentence, but left Matilda and Isabella talking, in the middle of a paragraph.

Radnja romana počinje na dan venčanja Manfredovog bolesnog sina Konrada i princeze Izabele. Neposredno pre venčanja Konrad umire kada na njega pada sa neba džinovski šlem ukrašen crnim perijem, i ubija ga na mestu. “Oh! the helmet! the helmet!” Shocked with these lamentable sounds, and dreading he knew not what, he advanced hastily, - but what a sight for a father’s eyes! - he beheld his child dashed to pieces, and almost buried under an enormous helmet, an hundred times more large than any casque ever made for human being, and shaded with a proportionable quantity of black feathers. The horror of the spectacle, the ignorance of all around how this misfortune had happened, and above all, the tremendous phenomenon before him, took away the Prince’s speech. Yet his silence lasted longer than even grief could occasion. He fixed his eyes on what he wished in vain to believe a vision; and seemed less attentive to his loss, than buried in meditation on the stupendous object that had occasioned it. He touched, he examined the fatal casque; nor could even the bleeding mangled remains of the young Prince divert the eyes of Manfred from the portent before him’’ . Ovaj događaj je posebno neobjašnjiv i mističan, i može se protumačiti kao drevno proročanstvo, jer niko nezna odakle je pao taj štit. Jedino je jedan meštanin primetio da štit isti kao na portretu Alfonsa Dobrog,I zbog toga biva optužen da je uvredio Princa.U tom trenutku jedan seljak je rekao da na tom portretu nedostaje štit.Ovaj događaj, kada štit pada sa portreta, predstavlja odliku gotskog romana. Manfred uplašen da Konradova smrt označava početak kraja za njegovu lozu i zato odlučuje da to spreči, tako što će da se razvede od svoje žene (za koju smatra da mu nije obezbedila odgovarajućeg naslednika) i da se sam oženi sa sinovljevom nevestom Izabelom.
Ovim događajem, Horace Walpole, nas uvodi u sam horor ovog romana a samim tim nagoveštava sledece užasne događaje.

Još jedan događaj gde portreti imaju glavnu ulogu, je moment kada Manfred priča Izabeli da ce je oženiti I da se on razveo od svoje supruge.`` At that instant the portrait of his grandfather, which hung over the bench where they had been sitting, uttered a deep sigh, and heaved its breast `` .Izabela je bila užasnuta ovim razgovorom I veoma uplašena. Ovde možemo videti još jednu odliku gotskog romana a to je konstantni stah I strepnja glavne junakinje.

Dok Manfred pokušava da se oženi sa Izabelom, ona beži u crkvu uz pomoć seljaka po imenu Teodor.Ona bezi podzemnim hodnicima koji vode do crkve,ali Manfred je za njom,ubrzo dolaze I njegovi vojnici koji su veoma uplašeni jer su videli Konradov duh. “My gracious Lord,” said Jaquez, “if it please your Highness to hear me; Diego and I, according to your Highness’s orders, went to search for the young Lady; but being comprehensive that we might meet the ghost of my young Lord, your Highness’s son, God rest his soul, as he has not received Christian burial - ” . Ovaj događaj je takođe odlika gotskog romana zbog uvođenja pojavljivanja duhova, a radnja se dešava u podzemnom lavirintu.

U crkvi je Izabela bezbedna od Manfreda. Manfred naručuje Teodorovo ubistvo, dok je razgovarao sa fratrom Dzeromom, koji je obezbedio sigurnost Izabele u crkvi.Dok oni razgovaraju, Matilda, Manfredova ćerka, primecuje da Teodor liči na Alfreda Dobrog, i priča to Bjanki, služavci. “Heavens! Bianca,” said the Princess softly, “do I dream? or is not that youth the exact resemblance of Alfonso’s picture in the gallery?” Ovim, nas pisac tera na rašmisljanje da se u stvari zapitamo ko je u stvari Teodor? Kada Teodor sklanja košulju da bude ubijen, Dzerom prepoznaje obeležje ispod ramena i indetifikuje Teodora kao svog sina.`` As he stooped, his shirt slipped down below his shoulder, and discovered the mark of a bloody arrow. Gracious heaven!” cried the holy man, starting; “what do I see? It is my child! my Theodore!” Dzerom moli za život svog sina ali Manfred kaze da mora da odluči, ili život njegovog sina ili princezin život.
Prekida ih truba i ulaz vitezova iz drugog kraljestva koji žele Izabelu. “I come,” replied he, “to thee, Manfred, usurper of the principality of Otranto, from the renowned and invincible Knight, the Knight of the Gigantic Sabre: in the name of his Lord, Frederic, Marquis of Vicenza, he demands the Lady Isabella, daughter of that Prince, whom thou hast basely and traitorously got into thy power, by bribing her false guardians during his absence; and he requires thee to resign the principality of Otranto, which thou hast usurped from the said Lord Frederic, the nearest of blood to the last rightful Lord, Alfonso the Good. If thou dost not instantly comply with these just demands, he defies thee to single combat to the last extremity.” And so saying the Herald cast down his warder. `` Vitez i Manfred se trkaju ko će prvi pronaći Izabelu.

Teodor, koga je Manfred zaključao u kuli, biva oslobođen od Matilde . On trči do podzemne crkve i pronalazi Izabelu i krije je u svojoj pećini, štiteći je od Manfreda , i scena završava se tako što se Teodor bori sa misterioznim vitezom. Teodor je gadno ranio viteza za koga se ispostavilo da je Izabelin otac Frederik. ``The stranger, opening his eyes, and beholding a woman, said, “Art thou - pray tell me truly - art thou Isabella of Vicenza?”
“I am,” said she: “good heaven restore thee!”
``Then thou - then thou” - said the Knight, struggling for utterance - “seest - thy father. Give me one - ” “Oh! amazement! horror! what do I hear! what do I see!” cried Isabella. “My father! You my father! How came you here, Sir? For heaven’s sake, speak! Oh! run for help, or he will expire!”
Ovo je trenutak kada se otkriva ko je zapravo misteriozni vitez.Tokom celog romana prisutan je strah glavne junakinje za svoj zivot,a sada je prisutna I briga I strepnja za očev zivot.

Frederik se zaljubljuje u Matildu i sa Manfredom sklapa dogovor da Manfred oženi Izabelu, a Frederik Matildu. `` Manfred, in the meantime, had broken his purpose to Frederic, and proposed the double marriage. That weak Prince, who had been struck with the charms of Matilda, listened but too eagerly to the offer. He forgot his enmity to Manfred, whom he saw but little hope of dispossessing by force; and flattering himself that no issue might succeed from the union of his daughter with the tyrant, he looked upon his own succession to the principality as facilitated by wedding Matilda. He made faint opposition to the proposal; affecting, for form only, not to acquiesce unless Hippolita should consent to the divorce. Manfred took that upon himself`` . U ovom delu možemo videti Frederikovu sebičnost, jer njegova zaljubljenost u Matildu mu je pomutila razum, jer je on pristao da uda ćerku za tiranina. Iako mu je Manfred do skora bio neprijatelj, on ipak sa njim sklapa dogovor.

Manfred sluteći da se Izabela sastaje sa Teodorom u crkvi, uzima nož iz crkve, i odlazi kod njih ne sluteći da je to ustvari Matilda sa Teodorom. Misleći da je Izabela on je bode nožem. “No, this shall prevent it!” cried the tyrant, drawing his dagger, and plunging it over her shoulder into the bosom of the person that spoke. “Ah, me, I am slain!” cried Matilda, sinking. “Good heaven, receive my soul!”
“Savage, inhuman monster, what hast thou done!” cried Theodore, rushing on him, and wrenching his dagger from him. “Stop, stop thy impious hand!” cried Matilda; “it is my father! ``

Teodor tada otkriva da je on pravi princ od Otranta, tada objašnjava sve od početka. Matilda umire, ostavljajući Manfreda da se pokaje. Manfred se na kraju pokajao zbog loših dela koje je učinio, a najviše zbog greha koji je napravio prema svojoj ćerci, oduzevši joj život. Teodor postaje kralj i ženi se sa Izabelom jer jedino ona može da razume njegovu tugu.

Užas u ovom romanu je naglašen u odlomku kada progonitelj ubija sopstvenu ćerku. Takođe još jedan element gotskog romana javlja se u odlomku kada Alfonzo, nekadašnji vlasnik zamka, oživljava na svom potretu u galeriji slika, a iz njegovog nosa kaplju tri kapi krv. Skelet odeven u monaško odelo je došao da opomene Markiza de Vićenca, da ne uzima za ženu Matildu, Manfredovu ćerku. `` To forget Matilda!” said the apparition; and vanished`` .
On tu otkriva da su Manfred i njegovi preci vršili zločine i uzurpirali vlast u Otranskoj knezevini. A, da bi se prorocanstvo ispunilo moraju da sruše zidove zamka Otranta.
Utvara Alfonsa Dobrog ustaje iz ruševina, i proglašava za svog naslednika Teodora i odlazi na nebo.

U ovom delu Valpol je dočarao temu osvete mrtvih i njihovog uplitanja u sudbine živih.On je koristio puno jezivih opisa čime je zeleo da izazove kod čitalaca strah. Taj osecaj straha je pojacao time sto je uveo u pricu šlem koji pada, hodanje portreta, vrata koja se sama otvaraju i zatvaraju, i misteriozne i cudne zastrašujuce zvukove. Ovaj roman obiluje recima koje oslikavaju `` gotiku `` kao na primar: panika, trčanje, ljutito, iznenadjenje.
Često novi dogadjaj ili kriza ce se desiti pre nego sto se završi neki događaj, a sve to u cilju stvaranja vece tenzije i većeg zapleta.

Ann Ratcliff Misterije Udolfa

Najpopularniji pisac gotskih romana, proslavljen i van granica Engleske, je Ann Ractliff. Rođena je u Londonu i bila je udata za novinara Vilijama Radcliffa. Pošto je malo bilo poznato o njenom privatnom životu, zato su kružile priče da je poludela zbog njene užasne mašte, da je bila zarobljena kao špijun u Parizu, da je jedno vreme bila u sanatorijumu. Te priče su kružile zato što je prestala da piše sa 32 godine, pa je zato ljudima bilo čudno zašto pisac takvog kalibra više ne piše. Postoji relativno malo užasa u njenim romanima u odnosu na njene opise prirode i njen fokus bio je na senzibilitetu njenih likova. Njeni romani ističu akciju, misteriju, neobjašnjene pojave i dešavanja, ali zbog svega toga njeni romani su dobili naziv gotski romani.

Opisi prirode i italijanskog sela su veoma bogati. Ann Ractliff prikazuje čitaocu mnoštvo zapleta, ukleti zamkovi, ali ipak nikad ne ostavlja pitanja bez odgovora, i zaplet bez rešenja. Uprkos surovim događanjima tokom cele price, priča na kraju ima srećan kraj. Ann Ractliff je bila majstor u pripovedanju.

Njena dva najpoznatija romana su Tajne Udolfa (1794) i Italijan (1797). Radnja njenih romana obično se odigrava u Francuskoj i Italiji, a u središtu zapleta nalazi se divna mlada devojka koju proganja zao muškarac. Junakinja je bez zaštite, stalno je u velikom strahu hoće li moći da se izbavi od zlotvora. Posle mnogih uzbuđenja junakinja se oslobađa nevolja i udaje se za voljenog mladića. Priča, međutim, nije tako prosta kao što izgleda, Ann Ractliff ume da drži čitaoca u stalnoj neizvesnosti i napetosti. Ona priča o tajanstvenim pojavama u polumračnim zamkovima i što je karakteristično sve misteriozne i zagonetne pojave na kraju racionalno objašnjava. Kod nje se ispoljava velika veština u stvaranju napetog isčekivanja i zlokobne atmosfere. Kod nje nema bajkovitih epizoda, već se ranja navodno dešava u stvarnosti. U poređenju sa Volpolovim Otranskim zamkom, romani Ane Radcliff predstavljaju daleko zrelija literalna ostvarenja.

“Fate sits on these dark battlements, and frowns,
And, as the portals open to receive me,
Her voice, in sullen echoes through the courts,
Tells of a nameless deed.”

Ovim stihovima Ana započinje roman Tajne Udolfa,u stvari, ona ovim stihovima želi čitaocu da predoči , šta on može da očekuje od ovog romana. Kaže da sudbina sedi na ovim tamnim zidinama i mršti se. Iz toga mozemo zaključiti da se u romanu radi o nečijoj nesrećnoj sudbini. Zatim nam nagoveštava nečiju patnju, poziv u pomoć, odnosno govori o bezimenim delima.
Svaki novi odlomak počinje nekim stihom, a takođe i ceo roman je prožet stihovima.
U romanu Tajne Udolfa priča govori o Emiliji, lepoj ćerki jednog francuskog plemića, koja je rano izgbila roditelje.“In person, Emily resembled her mother; having the same elegant symmetry of form, the same delicacy of features, and the same blue eyes, full of tender sweetness. But, lovely as was her person, it was the varied expression of her countenance, as conversation awakened the nicer emotions of her mind, that threw such a captivating grace around her”.
Prvi dogadjaji koji naglašavaju misteriju ovog romana su nestanak slike i narukvice glavne junakinje, i sve se to dešavalo u kućici na jezeru. Prvi deo se završava smću njene majke, a to predstavlja početak problema, i nesrece za Emiliju. Posle smrti majke ona sa ocem odlazi u Pariz kod rođaka. Na tom putu upoznaje Valankorta.U prvom delu dok ih je put vodilo kroz šumu, La Voisin im je pričao da je šuma ukleta jer se stalno čuju glasovi I neka muzika. “It is an echo, monsieur, I fancy. That guitar is often heard at night, when all is still, but nobody knows who touches it, and it is sometimes accompanied by a voice so sweet, and so sad, one would almost think the woods were haunted.' 'They certainly are haunted,' said St. Aubert with a smile, 'but I believe it is by mortals.' 'I have sometimes heard it at midnight, when I could not sleep,' rejoined La Voisin, not seeming to notice this remark, 'almost under my window, and I never heard any music like it. It has often made me think of my poor wife till I cried. I have sometimes got up to the window to look if I could see anybody, but as soon as I opened the casement all was hushed, and nobody to be seen; and I have listened, and listened till I have been so timorous, that even the trembling of the leaves in the breeze has made me start. They say it often comes to warn people of their death, but I have heard it these many years, and outlived the warning.”

Takodje na tom putovanju Emilija ostaje bez oca, on umire I daje joj instrukcije sta da radi posle njegove smrti. On je upozorava da ni u kom slučaju ne proda zamak, I da zamak uvek bude u njemom vlasnistvu. `` But I have yet another promise to receive from you, which is—that you will never, whatever may be your future circumstances, SELL the chateau.`` Posle jos jednog šoka za Emili,ona se razbolela, imala je groznicu I u toj situaciji su joj puno pomogle opatice iz obližnjeg manastira. Kada se oporavila nastavila je putovanje kuci. Iznenada u posetu joj dolazi Valankort, I on joj izjavljuje ljubav. “Let me, however, without offending the delicacy of your sorrow, venture to declare the admiration I must always feel of your goodness—O! that at some future period I might be permitted to call it love!”
Dok se opraštala od Valankorta, tetka Šeron je stigla po nju da je vodi u Tholouse. Za staratelja joj je određena tetka, udata za Italijana Montonija, pa devojka odlazi u Italiju da živi sa tetkom i tečom. Montana smera da prigrabi i ženino i Emilijino imanje i zato devojci ne dozvoljava da se uda za mladića koga voli, već i nju i ženu odvodi u svoj zamak u pustom planinskom predelu. “'There,' said Montoni, speaking for the first time in several hours, 'is Udolpho.' ``Emily gazed with melancholy awe upon the castle, which she understood to be Montoni's; for, though it was now lighted up by the setting sun, the gothic greatness of its features, and its mouldering walls of dark grey stone, rendered it a gloomy and sublime object. As she gazed, the light died away on its walls, leaving a melancholy purple tint, which spread deeper and deeper, as the thin vapour crept up the mountain, while the battlements above were still tipped with splendour”.

Ovde takođe možemo videti jos jednu odliku gotskog romana. I tu počinje pravo mučenje za Emiliju.U zamku, služavka Aneta, priča Emiliji strašne priče koje je ona čula da su se desile,kao na primer priča joj o slici koja je prekrivena I niko nikada se nije usudio da je pogleda,ta slika je pripadala predhodnoj vlasnici zamka, Gospođici Laurentin.Aneta joj zatim priča da je zamak jako star I da je njegova vlasnica bila jako tužna I da je jako plakala. Kaze da se u zamku mogu čuti čudni zvuci, zatim nastavlja priču o vlasnici koja je jedne večeri izašla u šetnju I više je nisu videli,trazili su je svuda ali je nisu našli. Neki kažu das u videli njen duh kako luta oko zamka. Još joj je Aneta rekla da je njena soba ukleta. Iz gore priloženog možemo videti klasične primere gotskog romana. Jedini posetioci ovog mesta su pljačkaške družine koji su u dosluhu sa Montonijem. Izložena zlostavljanju svog okrutnog muža,Emilijina tetka postaje zarobljena od strane Bernardina. “The Signora is alive,' said he, 'for me. She is my prisoner, though; his excellenza has shut her up in the chamber over the great gates of the court, and I have the charge of her. I was going to have told you, you might see her—but now—”

Ovim rečima je on obavestio Emiliju o stanju njene tetke i ponudio joj mogucnost da je vidi. Ali sve je ovo bila lazno i obična varka. Ovo je jako težak period za njih dve,period pun straha, strepnje i misterioznih dešavanja.One su sve ovo preživljavale zbog Montonijeve prevelike zelje da im otme sav novac i imovinu. Emilijina tetka umire i ostavlja svoju sestričinu nezaštićenu.`` “She is dying, ma'amselle, my lady is dying!' said she. Emily started up, and ran to Madame Montoni's room. When she entered, her aunt appeared to have fainted, for she was quite still, and insensible; and Emily with a strength of mind, that refused to yield to grief, while any duty required her activity, applied every means that seemed likely to restore her. But the last struggle was over—she was gone forever. ”
Montoni primorava Emiliju da mu prepiše svu imovinu. Ali kada je nesrećna devojka izgubila svaku nadu, pojavljuju se predstavnici mletačke vlasti koje su ušle u trag Montoniju i nnjegovoj pljačkaškoj družini. Pošto je povratila imovinu, Emilija se vraća u Francusku i polazi za mladića koga odranije voli, Valankotra. Kada su se posle nekog vremena ponovo sreli Emili i Valankort, on joj opet izljavljuje ljubav, ali ovog puta ga ona odbija, rekavši da on nije više isti čovek u koga sesona zaljubila. Valankort dosta pati ``suffered the tortures of remorse and despair``.
Ne nalazimo nijedan natrprirodni zloslutni zvuk, šuštanje, koji ne bi dobili neko materijalno I realno objašnjenje. A nekakva mistična slučajnost i nasumičnost izgledaju prirodni i uverljivi za racionalni um. Oči Emilije Sent Ober gledaju gadan i užasan prizor u zamku Udolfo. Poluraspadnut leš se nalazi u usamljenoj sali, iza crne zavese, i po njemu gmižu crvi. Na kraju se ispostavlja se da je to samo vešto izrađena voštana figura. Vinćenca Vivaldija noću( u svojoj ćeliji tamnice) posećuje misteriozna utvara koju stražari ne primećuju, ne vide. Ona na jedan nestvaran način prolazi kroz zatvorena vrata, gvozdene rešetke i kamene zidove. Na kraju saznajemo da je sve to, u stvari, pripadnik službe inkvizicije koji zna za tajne prolaze i skrivena vrata.
Emili posle svega ponovo odlzi u manastir kod opatica, gde nalazi mir,`` She was pleased to find herself once more in the tranquil retirement of the convent, where she experienced a renewal of all the maternal kindness of the abbess, and of the sisterly attentions of the nuns.`` Ona im priča o dešavanjima u zamku i one joj odgovaraju da je zamak verovatno uklet. Takođe joj pričaju o zločinu koji se nekada desio i o samoj situaciji sa Marchioness.
Zatim stižu vesti od, Monsieur Quesnel , o Montonijevoj smrti za koga se verovalo da je umro pod veoma misterioznim okolnostima,veruje se da je bio otrovan, i stizu vesti o Orsinovoj krivici.Posle toga Emili krece na put u Tholouse da bi povratila svoje nasleđe. Tamo joj se učinilo da je videla Valankorta i sve lepe emocije i secanja na njega su joj vratile. Ali ubrzo napušta Tholouse i krece na put za La Vallee. Tamo pati za Valankortom, misleci da je mrtav, ali u to trenutku dolazi on.“ 'Emily,' said Valancourt, no longer master of his emotions, 'is it thus you meet him, whom once you meant to honour with your hand—thus you meet him, who has loved you—suffered for you?—Yet what do I say? Pardon me, pardon me, mademoiselle St. Aubert, I know not what I utter. I have no longer any claim upon your remembrance—I have forfeited every pretension to your esteem, your love. Yes! let me not forget, that I once possessed your affections, though to know that I have lost them, is my severest affliction. Affliction—do I call it!—that is a term of mildness.”

Ali na kraju romana Emili se venčava sa Valankortom, i tada konačno počinju dani sreće za nju. Prošavši mnogo toga, prošavši kroz pravi horror. Ona je konačno u mogućnosti da živi mirnim životom.

Iz gore navedene analize mozemo da se uverimo da je Ann Radcliff težila da pojednostavi horor i strah kakav mozemo naći kod Walpola i da za sve da logično objašnjenje.Ali, početak knjige naglašava jezive događaje, mistične i na prvi pogled neobjašnjive,ali u isto vreme veoma strašne. Vrlina, pošto prođe kroz odgovarajuća iskušenja, neizostavno odnosi pobedu, a porok se uništava. A to je takođe jedna od bitnijih karakteristika njenih romana, da zlo uvek bude pobeđeno.

U ovom romanu glavna junakinja Emili je odvedena u zamak koji je izolovan od sveta i veoma udaljen što predstavlja tipičan primer za gotski roman. Roman je takođe pun mistreija, konstantnog straha glavne junakinje, vredne lekcije karaktera života. Ovde je prisutan konstantni strah i strepnja glavnje junakinje za svoj zivot.

Zaključak

Pojava izraza``gotski roman`` predstavlja specifičnu reakciju prosveteljstva 18 veka. Sve te strahote gotskog romana nisu pisanu samo da bi potresle čitaoca. U njima se krije specifična filozofija života oprečna prosvetiteljskom humanizmu 18 veka. Kritičari se još uvek raspravljuju ko je pravi junak Volpolovog Otranskog zamka, da li sam zamak ili ljudi koji u njemu stanuju. Stvaraju se novi metodi pripovedanja koji imaju za cilj da nejasnim sugestijama izazovu kod čitaoca radoznalost, da propude u njemu nejasne sumnje i predosećanja, da ga navedu na pogrešan trag, da bi se posle dugog lutanja po lavirintu nepoznatog ponovo našao pred nerazrešivom tajnom. Ako u delima gotske škole postoje neko naravoučenije onda je to smirenost pred tajnama života.
Opšte tendecije gotskog romana različito se manifestuju u stvaralaštvu svakog pojedinog predstavnika. U samoj gotskoj školimogu se razlikovati samo dva pravca. Kod Ann Ractliff i mnogih drugih pisaca raskid sa prosvetiteljskim realizmom ostvaren je tek delimično, kompromisnim putem, dok kod Volpola i drugih opozicija prema prosvetiteljsvtu dobija još od samog početka oštrije izražen, nepomirljiv karakter.
Još jedan značajan pisac koji se istakao u ovom periodu je Mary Shelley sa svojim romanom Frankenštajnom (1818). To je prča o naučniku Frankenštajnu koji je u svojoj labaratoriji stvorio biće slično čoveku. Naučnik se zgrozio čudovištva koje je napravio i oterao od sebe. Ogorčeno time, čudovište je krišom pratilo svog tvorca i ubijao sve one koje je ovaj voleo. I oko toga je Mary napravila zaplet i misteriju.
Još jedan od značajnijih pisaca koji se istakao u ovom periodu je Bram Stoker, koji se proslavio romanom Drakula (1897). U tom romanu radnja se dešava u starom zamku, gde mrtvi oživljavaju. U romanu takođe dominira crna boja i krv a sve to služi da bi se kod čitalaca izazvao osećaj strave i užasa. Ono što podrazumeva termin `` gotski ``se često uzima da bi se obradili brojni tekstovi u kojima se susreću i dolaze u konflikt prirodno i natrprirodno. To možemo videti u romanima orijentalne fantazije,``Vatek``(1786) Vilijama Bekforda I prethodnika naučne fantastike`` Frankenštajna``, (1818 ) Meri Šeli.

Literatura

1. Engleska književnost, uredili Breda Kogoj – Kapetanić i Ivo Vidan, Zagreb, 1986
2. Istorija engleske književnosti, izdavačko preduzeće narodne republike Srbije, Beograd, 1950
3. Engleska književnost 2, Veselin Kostić, 1983
4. http://en.wikipedia.org/wiki/The_Mysteries_of_Udolpho
5. http://en.wikipedia.org/wiki/The_Castle_of_Otranto
6. Chris Baldick (ed), The Oxford Book of Gothic Tales, Oxford University Press, 1992

PROČITAJ / PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:

ASTRONOMIJA | BANKARSTVO I MONETARNA EKONOMIJA | BIOLOGIJA | EKONOMIJA | ELEKTRONIKA | ELEKTRONSKO POSLOVANJE | EKOLOGIJA - EKOLOŠKI MENADŽMENT | FILOZOFIJA | FINANSIJE |  FINANSIJSKA TRŽIŠTA I BERZANSKI    MENADŽMENT | FINANSIJSKI MENADŽMENT | FISKALNA EKONOMIJA | FIZIKA | GEOGRAFIJA | INFORMACIONI SISTEMI | INFORMATIKA | INTERNET - WEB | ISTORIJA | JAVNE FINANSIJE | KOMUNIKOLOGIJA - KOMUNIKACIJE | KRIMINOLOGIJA | KNJIŽEVNOST I JEZIK | LOGISTIKA | LOGOPEDIJA | LJUDSKI RESURSI | MAKROEKONOMIJA | MARKETING | MATEMATIKA | MEDICINA | MEDJUNARODNA EKONOMIJA | MENADŽMENT | MIKROEKONOMIJA | MULTIMEDIJA | ODNOSI SA JAVNOŠĆU |  OPERATIVNI I STRATEGIJSKI    MENADŽMENT | OSNOVI MENADŽMENTA | OSNOVI EKONOMIJE | OSIGURANJE | PARAPSIHOLOGIJA | PEDAGOGIJA | POLITIČKE NAUKE | POLJOPRIVREDA | POSLOVNA EKONOMIJA | POSLOVNA ETIKA | PRAVO | PRAVO EVROPSKE UNIJE | PREDUZETNIŠTVO | PRIVREDNI SISTEMI | PROIZVODNI I USLUŽNI MENADŽMENT | PROGRAMIRANJE | PSIHOLOGIJA | PSIHIJATRIJA / PSIHOPATOLOGIJA | RAČUNOVODSTVO | RELIGIJA | SOCIOLOGIJA |  SPOLJNOTRGOVINSKO I DEVIZNO POSLOVANJE | SPORT - MENADŽMENT U SPORTU | STATISTIKA | TEHNOLOŠKI SISTEMI | TURIZMOLOGIJA | UPRAVLJANJE KVALITETOM | UPRAVLJANJE PROMENAMA | VETERINA | ŽURNALISTIKA - NOVINARSTVO

preuzmi seminarski rad u wordu » » » 

Besplatni Seminarski Radovi