ORGANIZOVANI NASILNIČKI KRIMINALITET

U raznim literaturama možemo naići na razne pristupe u definisanju nasilničkog kriminaliteta, ali među njima nema nekih značajnih razlika. Razlike postoje u pogledu klasifikacija krivičnih djela koja ulaze u sadržaj nasilničkog kriminaliteta. Delikti nasilja predstavljaju ona inkriminisana ljudska ponašanja kojima se upotrebom sile ili ozbiljne prijetnje povređuju ili ugrožavaju pravno zaštićena dobra, odnosno delikt nasilja je protivpravna upotreba sile ili prijetnje prema drugome odnosno prema stvarima. Organizovani kriminalitet iz domena nasilničkog kriminaliteta uglavnom vrši određena krivična djela, bez obzira na motiv, ali kada su u pitanju politički motivi radi se o krivičnim djelima ubistva.

Najčešća krivična djela nasilničkog kriminaliteta koja vrši organizovani kriminalitet jesu : ubistva, teške tjelesne povrede, teške krađe, razbojničke krađe, otmice, razbojništva, ucjene, iznude, prevare i krađe vozila.

Kocka je bila i ostala jedna od značajnih djelatnosti organizovanog kriminaliteta i značajan izvor njegovih prihoda.
Kocka kao igra prisutna je u svim državama I koriste je razni društveni slojevi. Ona je veoma opasna ako pređe u hazard I postane izvor prihoda pojedinaca ili grupa koje se profesionalno bave kockanjem. Još veći stepen društvene opasnosti postoji kada kockanje postane organizovano, I to u sklopu organizovanog kriminaliteta. Kockanje predstavlja staru društvenu pojavu koja nastaje sa počecima civilizacije, odnosno kocka je bila poznata još u starom I srednjem vijeku. U Republici Srpskoj glavni punktovi za kockanje predstavljaju ekonomski centri kao što su Banja Luka, Bijeljina, Sarajevo i Mostar.

ORGANIZOVANI NASILNIČKI KRIMINALITET

Organizovano nasilje predstavlja vrstu organizovanog kriminaliteta u kom dominira nasilje. Dok se pod nasilničkim kriminalitetom obično podrazumijevaju ona djela kod kojih se radi postizanja određenog cilja koristi napad na život ili se njime prijeti.

Delikti nasilja predstavljaju ona zabranjena ljudska ponašanja kojima se upotrebom sile ili ozbiljne prijetnje povređuju ili ugrožavaju pravno zaštićena dobra, tačnije delikt nasilja je protivpravna upotreba sile ili prijetnje prema drugome odnosno prema stvarima. Za razmatranje organizovanog nasilničkog kriminaliteta je bitno da iz navedenih definicija proizilazi da se nasilnički kriminalitet, s obzirom na način izvršenja, mogu smatrati pojedina krivična djela protiv života I tijela, protiv imovine I protiv slobode I prava građanina. U širem smislu to mogu biti sva krivična djela u čijem se načinu izvršenja primjenjuje sila ili ozbiljna prijetnja, ali se sa organizovanim kriminalitetom najčešće mogu dovesti u vezu pojedina krivična djela kojim se ugrožava lična I imovinska sigurnost građana.

Organizovani kriminalitet ima za osnovni cilj bogaćenje I stvaranje profita to jest jačanje finansijske moći I određenih pozicija u društvu što treba imati u vidu kada se on dovodi u vezu sa nasilničkim kriminalitetom. Nastojanje na uspostavljanju određenih veza s organima vlasti, državnim, političkim, privrednim, finansijskim I drugim društvenim faktorima, evidentna su I kod organizovanog I transnacionalno organizovano krimainaliteta I u oblasti krivičnih djela koja karakteriše nasilje, iako jet a veza izvjesnija I logičnija u domenu organizovanog kriminaliteta u oblasti privrede I finansija.

Ovdje se ne može napraviti neka oštra razlika, s obzirom na to da nasilje upotrebljavaju I kriminalne organizacije koje ne stiču prihod nasilničkim kriminalitetom, naročito kada treba da ostvare svoj osnovni cilj, to jeste kada je to neophodno radi sopstvene zaštite, kao I one kriminalne organizacije koje u svojoj raznovrsnoj djelatnosti pribjegavaju I nasilničkom kriminalitetu. Organizovani kriminalitet može u svojoj djelatnosti da ima isključivo nasilnički kriminalitet kopji mu predstavlja izvor prihoda I sa kojim obezbjeđuje zaštitu.
Može da se uz druge djelatnosti bavi I nasilničkim kriminalitetom kao dodatnim izvorom prihoda, a može da koristi nasilnički kriminalitet kao sredstvo za uspješno završavanje osnovnih djelatnoasti koje donose nezakonitu dobit. Ne treba zaboraviti da nasilnički kriminalitet silom I zastrašivanjem može da bude efikasno sredstvo zaštite ilegalne djelatnosti organizovanog kriminaliteta.

Jače kriminalne organizacije ne trpe konkurenciju, pa se često nasiljem služe da eliminišu I zauzmu bolje pozicije u sklopu kriminalne djelatnosti. Neraščišćeni imovinski ili drugi odnosi između kriminalnih organizacija najčešće se rešavaju međusobnim obračunima uz primjenu nasilja. Mogu postojati neki drugi motivi za vršenje nasilničkih krivičnih djela od strane organizovanog kriminala, kao što su osveta, mržnja, vršenje krivičnih djela po narudžbini I politički motivi.

OBLICI ISPOLJAVANJA U REPUBLICI SRPSKOJ

Organizovani kriminalitet iz domena nasilničkog kriminaliteta uglavnom vrši određena krivična djela, bez obzira na motiv, ali kada su u pitanju politički motivi radi se o krivičnim djelima ubistava.

Najčešća krivična djela nasilničkog kriminaliteta kaoj vrši organizovani kriminalitet jesu: ubistva, teške tjelesne povrede, teške krađe, otmice, razbojničke krađe, razbojništva, ucjene, iznude, prevare I krađe vozila.

Upravo zbog toga što ih izvršava organizovani kriminalitet sopstvenoj organizaciji I sebi svojstvenim metodama ova krivična djela su doživjela izvjesnu transformaciju I sadrže niz specifičnosti. Kada je u pitanju problematika izvršenih ubistava uočava se da su karakteristični oružani obračuni u javnim objektima I na ulicama, uglavnom između pripadnika raznih kriminalnih organizacija pri čemu se pored savremenog oružja upotreblljavaju razne eksplozivne naprave. Sva ova ubistva su uglavnom izvršena u restoranima, kafićima, diskotekama ili ispred zgrada stanovanja. Treba naglasiti da su posebno interesantni slučajevi ubistava u automobile koji se kretao ulicama, tzv. “sačekuše” jer ukazuju na profesionalnost njihovih učinilaca, na dobro poznavanje žrtve I praćenje njenog kretanja, kako bi se dočekala na tačno određenom mjestu. U vezi s ovim ubistvima su obračuni između pojedinih kriminalnih organizacija koje su stekle nezakonit capital, uložile ga u određenu privrednu djelatnost,ali nisu izmirile sve obaveze iz vremena kriminalnog djelovanja, što se uglavnom I pojavljuje kao motiv takvih obračuna.

Organizovani kriminalitet se posebno usmjerio ka vršenju najtežih nasilničkih krivičnih djela na svim onim strukturama koje su mu se suprostavljale, smetale ili jeavno govorile o njegovoj kriminalnoj djelatnosti. Kod ovih oblika ubistava bilo je I onih izvršenih I pokušanih iz političkih motiva, bez obzira na to dali su oni bili prisutni od neposrednog učinioca ili kod onih lica koja su takva ubistva naručila. Ne mogu se zanemariti ni ubistva koja vrši organizovani kriminalitet u koji su ubijeni pojedini članovi porodice ili u stanovima ili van njih. Radi se o porodicama koje su se bavile nekom profitabilnom djelatnošću, radili u inostranstvu ili po nekom drugom osnou stekle novac, zlato, devize, ili zlatni nakit. Kod ovakvih ubistava motive treba tražiti u sklopu odnosa nastalih prije I za vrijeme bavljenja žrtve određenom djelatnošću, kao što su dugovanja, neraščišćeni imovinski odnosi, nezavršeni zajednički poslovi ali to može biti I osveta, odbijanje reketa I koristoljublje, odnosno isključivo pribavljanje protivpravne imovinske koristi, pa bi se u tom slučaju u zavisnosti od ostalih okolnosti moglo govoriti o teškim slučajevima razbojništva. Sva ubistva izvršena od strane kriminalnih organizacija koje pripadaju organizovanom kriminalitetu dobro su pripremljena I profesionalno izvršena s obzirom na izbor mjesta, vremena, sredstva I načina izvršenja. Karakteristika ovih ubistava ispoljava se u nehumanosti I brutalnosti, a naročito u onim slučajevima kada su među ubijenim članovima porodice bila I djeca. Sva ova ubistva su izvršena u stilu mafijaško – gangsterskih, prozapadnjačkih manira, tako da na mjestu izvršenja krivičnog djela nije bilo ostavljenih materijalnih tragova ili ih je bilo minimalno I nedovoljno, a brzina reagovanja učinioca onemogućavala je detaljnije zapažanje eventualnih očevidaca I iako je neko lice nešto više I zapazilo izbjegavalo je da se pojavi kao svjedok iz straha od odmazde organizovanog kriminaliteta.

Imovinska nasilnička krivična djela organizovanog kriminaliteta najčešće se vrše radi pribavljanja nezakonite dobiti. U poslednjih nekoliko godina niz promjena u društveno – ekonomskom I političkom sistemu uticalo je I na promjene u izboru objekta napada od strane učinilaca imovinskih krivičnih djela.

Prije raspada SFRJ i promjena koje su potom uslijedile, objekti napada kriminalnih organizacija su bile banke, tadašnje SDK, pošte, mjenjačnice, robne kuće, benzinske pumpe jer se u tim objektima nalazio novac. Ekonomsko finansijska kriza, nekreditibilnost banaka, propadanje nekih drugih finansijskih institucija, proizvele su nepovjerenje građana prema svim finansijskim institucijama, što se odrazilo I na izbor objekata napada učinilaca organizovanog kriminaliteta u cilju sticanja dobiti.

Objekti napada postaju uglavnom kuće, stanovi, butici, prodavnice, zlatare,transporti novca, poštari I benzinske pumpe, što je logično, jer su promjene doprinjele da se novac čuvao u tim objektima. Postepenim ekonomskim I finansijskim jačanjem I vraćanjem kreditibilnosti bankama vraća se I povjerenje građana u ove institucije tako da banke pošte I mjenjačnice opet postaju objekti kriminalnih napada.

Skupocena I luksuzna vozila su takođe objekat napada organizovanog kriminaliteta I to izvršenjem krivičnih djela krađe ili razbojništva.

preuzmi seminarski rad u wordu » » » 

Besplatni Seminarski Radovi

SEMINARSKI RAD