BORBA PROTIV ORGANIZOVANOG KRIMINALA
I ZNAČAJ MEĐUNARODNE SARADNJE

ŠTA JE ORGANIZOVANI KRIMINAL?

Obzirom da je organizovani kriminal relativno stara, a prilično kompleksna pojava, postoji ogroman broj različitih definicija organizovanog kriminala. Na primjer, UN definiše organizovani kriminal kao: " proširenu i kompleksnu kriminalnu aktivnost koju vrše grupe lica, bilo labavo ili čvrsto povezane, u cilju ilegalnog obogaćivanja na račun društvene zajednice i njenih članova” . Iz ove definicije se vidi, da UN naglasak stavlja na grupu ljudi, kao i na ilegalno obogaćivanje na račun društvene zajednice. Ova druga stavka dobro pokazuje jednu od glavnih osobina organizovanog kriminala-on postoji i djeluje uvijek u svrhu ilegalnog obogaćivanja na račun društvene zajednice i teritorije (grada, regije, države, regiona) na kojoj egzistira. Interpol, kao jedna od glavnih institucija, zbog svog međunarodnog karaktera, za borbu protiv organizovanog kriminala, definiše ovu pojavu kao: "bilo koju grupu sa korporatističkom strukturom čiji je primarni cilj zarada preko ilegalnih aktivnosti, pritom se često koristeći zastrašivanjem i korupcijom" . Ova definicija osvetljava drugi, podjednako važan aspekt organizovanog kriminala-njegovo oslanjanje i zavisnost od zastrašivanja (najčešće nasilnim sredstvima) i korupcije. Sicilijanska Mafija je odličan primjer kako vješto oslanjanje i korišćenje zastrašivanja i korupcije može da obezbijedi ogroman uticaj u društvu ovoj organizaciji već više od 150 godina-o tome u drugom dijelu ovog poglavlja. Savjet Evrope definiše organizovani kriminal kao: "ilegalne aktivnosti koje se izvršavaju od strane strukturiranih grupa od troje ili više ljudi, koje traju duži vremenski period, i koje za cilj imaju počinjavanje teških zločina pomoću zastrašivanja, nasilja i korupcije da bi se došlo do, direktne ili indirektne, finansijske ili materijalne dobiti." Iz ove definicije se vidi, da je jedna od bitnih stavki u proučavanju organizovanog kriminala prepoznati značaj vremenskog perioda. Organizovani kriminal je aktivnost koja ima namjeru da traje što duže, i da što više zadrži koruptivni uticaj po prostor gdje obitava i ljude na koje djeluje. Ne postoje, ili su vrlo rijetke, organizovane kriminalne aktivnosti ili grupe koje djeluju na kraći vremenski period. Organizovani kriminal je napravljen da traje, i velika dužina tog trajanja je jedna od glavnih karakteristika ove pojave. Crnogorski zakonodavac je takođe osjetio potrebu da ovu pojavu klarifikuje zakonski, te stoga član 22 Zakonika o krivičnom postupku organizovani kriminal definiše kao: " postojanje osnova sumnje da je krivično djelo za koje se po zakonu može izreći kazna zatvora od četiri godine ili teža kazna rezultat djelovanja tri ili više lica udruženih u kriminalnu organizaciju, odnosno kriminalnu grupu, čiji je cilj vršenje teških krivičnih djela, radi sticanja nezakonite dobiti ili moći, u slučaju kad su ispunjena najmanje tri od sljedećih uslova:

a) da je svaki član kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe imao unaprijed određeni ili očigledno odredivi zadatak ili ulogu;
b) da je djelovanje kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe planirano na duže vrijeme ili za neograničeni vremenski period;
c) da se djelovanje kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe zasniva na primjeni određenih pravila unutrašnje kontrole i discipline članova;
d) da se djelovanje kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe planira i sprovodi u međunarodnim razmjerama;
e) da se u djelovanju kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe primjenjuje nasilje ili zastrašivanje ili da postoji spremnost za njihovu primjenu;
f) da se u djelovanju kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe koriste privredne ili poslovne strukture;
g) da se u djelovanju kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe koristi pranje novca ili nezakonito stečene dobiti;
h) da postoji uticaj kriminalne organizacije, odnosno kriminalne grupe ili njenog dijela na političku vlast, sredstva javnog informisanja, zakonodavnu, izvršnu ili sudsku vlast ili na druge važne društvene ili ekonomske činioce."
Ova definicija crnogorskog zakonodavca zaista pokazuje da je važnost ove pojave prepoznata, te daje dobar zakonski osnov za dalju borbu protiv organizovanog kriminala.

Razni naučnici, prevashodno iz oblasti prava, ekonomije i ostalih društvenih nauka, takođe su pokušali da daju svoje što je moguće više holističke definicije ove pojave. Tako na primjer, Hauard Abadinski, jedan od najznačajnijih eksperta u SAD koji se bavi proučavanjem organizovanog kriminala, u svom kapitalnom djelu "Organised Crime" organizovani kriminal definiše kao " neideološko udruženje koje uključuje veći broj blisko povezanih lica, hijerarhijski organizovano, sa najmanje tri nivoa organizacije, u cilju sticanja moći i bogatstva preko nelegalnih i legalnih aktivnosti”. Abadinski ovdje fino podcrtava činjenicu da se organizovana kriminalna udruženja mogu baviti i legalnim aktivnostima, kao što su izgradnja stambenih i poslovnih objekata, obavljanje komunalnih usluga, i tako dalje. Štaviše, većina organizovanih kriminalnih udruženja to i radi, pokušavajući tako da svojim ilegalnim aktivnostima daju legalan "kišobran". Italijanski naučnik i borac protiv Mafije, Federiko Vareze, možda je i najbolje sažeo sve kompleksne aspekte i sva lica organizovanog kriminala. Pišući interesantnim, jasnim i praktično laičkim jezikom, Vareze opisuje čitav pojam, govoreći da : "kada kažemo organizovani kriminal, ne mislimo naravno na "zločin koji je organizovan". Tri pljačkaša koja se dogovore da pljačkaju banku, ne kvalifikuju se kao organizovana kriminalna grupa. Organizovana kriminalna grupa želi da ostvari monopol nad proizvodnjom i distribucijom nekog dobra u podzemlju. Mafija je specifična organizovana kriminalna grupa koja se specijalizovala za zaštitu kao glavno dobro kojim "trguje" i koje obezbeđuje u podzemlju. Tako da se može reći da u podzemlju među organizovanim kriminalnim grupama postoji podjela rada među proizvodnjom roba i usluga (rasturanje droge, cigareta, trgovina ljudima) i zaštitom te proizvodnje od svih spoljnih prijetnji i to zaštitom nasiljem " . Vareze je ovu definiciju naveo pišući o ruskoj mafiji, ali ona može da se primijeni i na sve ostale mafije i kriminalna udruženja na svijetu. A sada ćemo objasniti na praktičnom primjeru funkcionisanje organizovanog kriminala-na primjeru možda i najpoznatijeg organizovanog kriminalnog udruženja u svijetu-sicilijanske Mafije, odnosno Cosa Nostra-e.

Većina ljudi, na pomen ili pomisao o sicilijanskoj mafiji, odmah stvara ili priziva romantiziranu, uglađenu i posve nerealnu predstavu kluba uglađenih, obrazovanih, dobro obučenih i sređenih džentlmena sa posebnim kodom časti, rafiniranim ponašanjem, koji pribjegavaju nasilju samo u krajnjoj nuždi-sliku stvorenu, nesumnjivo, holivudskim tretmanom Mafije kroz filmove kao što su Kum I, II, III ili serije kao što su Porodica Soprano. U stvarnosti, to izgleda mnogo drugačije. Pripadnici udruženja Ljudi od časti (kako mafijaši obično zovu sami sebe) najčešće potiču iz sicilijanskih sela, slabo su obrazovani, nimalo uglađeni ali zato izuzetno skloni nasilju. Dok najpoznatiji filmski mafijaški šef, Don Vito Korleone, naređuje ubistvo samo kada mu je život direktno ugrožen ili kada su sva druga sredstva da se protivnik urazumi iscrpljena, najmoćniji sicilijanski mafijaški bos 70ih, 80ih i 90ih, Salvatore Toto Rina, naredio je više od hiljadu ubistava samo za period Drugog mafijaškog rata (1980-1982) govoreći pritom da je njegova maksima da, ako nekog boli prst, treba mu odsjeći čitavu ruku čisto da se osigura od infekcije, te da to važi i za vođenje Koze Nostre . Surova realnost mafijaških zlodjela koja se saznaje čitajući naučne radove i naravno, sudske spise o ovom fenomenu i organizaciji brzo ruši svaku holivudsku ili bilo kakvu drugu iluziju o prirodi Mafije i njenih članova.
Iako sicilijanske legende porijeklo Mafije stavljaju u 12 ili 13 vijek, ustanovljena činjenica je da su prvi oblici karakteristično mafijaškog udruživanja na Siciliji nastali početkom i sredinom XIX vijeka . To je bilo burno doba istorije Italije-doba njenog ujedinjenja i prelaska iz konglomerata puno malih država srazmjerno slabe političke, vojne i ekonomske moći u jaku, samosvjesnu i mnogoljudnu evropsku državu i silu. U svemu tome, Sicilija i njen narod nisu uvijek dobro tretirani, pa se stvorila prirodna averzija stanovništva, pogotovo njegovih srednjih i nižih slojeva, ka svakom obliku vlasti i državnog autoriteta, od čega su mafijaške Koske mogle samo da profitiraju . Negdje sredinom i početkom druge polovine XIX vijeka mafijaška udruženja su definitivno dobila oblik, učvrstila se i izgradila (putem nasilja i korupcije, naravno) uporišta u lokalnim vlastima i poslovnim krugovima. Od tada, pa do dana današnjeg, struktura i načini djelovanja mafijaških organizacija na lokalnom nivou su ostali isti, a varirala je samo količina moći koju posjeduju i njihova potčinjenost/zavisnost od supralokalnih centara moći Koza Nostre. Kroz isti proces, razvoj Mafije pratio je paralelno razvoj endemske političke i ekonomske visoke korupcije, koja je i dan danas jedan od najvećih problema po mnogima najljepseg ostrva na Mediteranu

Moć Koza nostre je bila apsolutna na zapadu, istoku i jugu Sicilije sve do dolaska fašista Benita Musolinija na vlast u Italiji 1922 godine. Musolini je vrlo brzo shvatio da sa jakom Mafijom nikad neće moći da ostvari apsolutnu moć na Siciliji, jer je Koza Nostra potpuno apolitična i ideološki neutralna organizacija koja političare, pokrete, partije i ideologije podržava samo kad im ovi mogu donijeti neke koristi. To se duboko kosilo sa Musolinijevom idejom da bude apsolutni vođa Italije. Zbog toga je na Siciliju poslao ubijeđenog fašistu, Ćezarea Morija sa posebnim zadatkom da se kao glavni komandant ostrvske policije svim raspoloživim, zakonskim i onim drugim sredstvima, obračuna sa Mafijom. Musoliniju je takođe trebalo puno propagande u cilju pokazivanja svoje novostečene moći, a uništenje Mafije, organizacije (bolje rečeno, skupa organizacija) koja je pedeset godina prije fašizma kontrolisala mal te ne sva politička i ekonomska dešavanja na Siciliji je svakako predstavljao javni propagandni uspjeh za novu vlast i ideologiju iza nje.

Ćezare Mori se sa Mafijom borio na brutalan način same Mafije, hapseći, protjerujući i ubijajući jednako mafijaše kao i nevine građane, a u cilju javne propagande sile i što bržeg uspjeha o kom bi mogao da raportira šefovima u Rimu . Mafija je na to odgovorila tako što se povukla u ilegalu, prekinula većinu svojih poslova i pokušala da se napravi poraženom i razbijenom. Mori (i Musolini) su poslije 4 godine represije na Siciliji pobjedonosno objavili uništenje mafijaških bandi . U stvarnosti, iako je Mafija bila ozbiljno uzdrmana Morijevim mjerama, i to ne samo zbog gubitka života i slobode velikog broja njenih članova, već i zbog nemogućnosti da radi što joj je maksimalno ograničilo izvore prihoda, gruba sila i površnost sa kojom su fašisti pristupili zadatku obračunavanja sa organizovanim kriminalom na Siciliji ultimativno i dugoročno je postigla više negativnih, nego pozitivnih efekata. Antagonizam naroda na Siciliji prema vlastima u Rimu samo se produbio, a struktura same Mafije, iako duboko u ilegali, ostala je netaknuta. Kraj fašističke vladavine na Siciliji i Italiji 1943 (saveznička invazija na Siciliju koja je ubrzo uslovila i kapitulaciju Italije) značio je i pregrupaciju i izlazak iz ilegale Koza Nostre koja je postala moćnija nego ikad prije.
Kada su se Saveznici iskrcali na Siciliju 1943 i brzo osvojili čitavo ostrvo, Koza Nostra je uočila sjajnu priliku da izađe iz ilegale i pregrupiše se pod okriljem nove sile koja je postala vlast-savezničke vojske. Kako? Na više načina. Za početak, fašizam i sve što je imalo veze sa njim odjednom je postalo negativno konotirano, i mnogi mafijaši zatvoreni ili proganjani od strane fašista oslobođeni su predstavljajući se kao zagovornici demokratije i politički protivnici Musolinija . Zatim, krahom italijanske države na Siciliji nastao je politički i ekonomski vakum koji je Mafija uz pomoć crne berze, krijumčarenja i starih političkih i korupcionaških veza vrlo brzo popunila. Za samo pola godine mafijaške koske postale su moćnije nego ikad, a sav rad Morija i njegove policije poništen je.
Moć Mafije zacementirana je početkom Hladnog rata, kada je prijetnja da Komunistička partija Italije uzme vlast i svrsta zemlju uz Sovjetski Savez postala izvjesna kao i panika zapadnih saveznika, crkve i italijanskog društva da će se to desiti. Glavni protivnici komunista-demohrišćani tada su se okrenuli Mafiji i stvorili pakt zasnovan na izuzetno prostim premisama-Mafija će usmjeravati (naravno, svim sredstvima) glasače na Siciliji da glasaju demohrišćane, te proganjati njihove političke protivnike (prvenstveno komuniste), a demohrišćani će, za uzvrat zažmuriti na sve kriminalne aktivnosti Mafije. Taj pakt je ostao na snazi sve do sredine 90ih godina XX vijeka, i pretvorio je Siciliju u krvavo poprište mafijaških obračuna, mjesto sa najviše rafinerija za proizvodnju droge na svijetu, međunarodni centar krijumčarenja heroina, oružja i droge, mjesto gdje i dan danas 80% malih i srednjih preduzeća plaća Mafiji reket, i gdje, posebno za vrijeme vladavine Korleoneza , je radni vijek sudije, tužioca ili policajca koji se aktivno borio protiv organizovanog kriminala na Siciliji bio oko 2-3 godine kada je obično prekidan degradiranjem ili likvidacijom .

Stav italijanske države i društva uopšte prema Mafiji promijenio se 90ih godina, kada je zgroženost javnosti surovim ubistvima Falkonea i Borsalina postala preteška za političare da i dalje opravdavaju svoju (svjesnu ili nesvjesnu) nezainteresovanost događajima vezanim za organizovani kriminal na Siciliji. Ustanovljena su posebna tijela i donijeti posebni zakoni za borbu protiv ove pojave . Pojava prvih pokajnika dala je konačno državnim organima mnogo potreban uvid u mafijašku strukturu, pravila i način rada. Razne policijske akcije koje su počele hapšenjem Salvatorea Rine 1993-e rezultirale su hapšenjem stotina mafijaša, među kojima su i visokorangirani bosovi poput Provencana, Bagarele i ostalih . Zaplijenjena je imovina vrijedna desetine milijardi eura, a mnogi lanci krijumčarenja su presječeni i uništeni.
Međutim, Mafija postoji i danas, i, iako još uvijek nije uspjela da u potpunosti povrati moć koju je imala 70ih ili 80ih godina XX vijeka, i dalje raspolaže znatnom količinom moći. Korupcija je i dalje endemska pojava, kao i nasilje. Može se zaključiti da napori Italije koji traju više od 15 godina da porazi Koza Nostru jesu uspjeli da je oslabe, ali da je, da se poslužimo sportskim rečnikom, utakmica još uvijek u toku i da je rezultat neizvjesan. Čitav istorijat Sicilije od početka XIX vijeka pa sve do danas nemoguće je ispričati, opisati i naučno analizirati bez konstantog pominjanja organizovanog kriminala. Ovo samo pokazuje, koliko je ta pojava opasna, i koliko je pogrešno zanemariti njeno postojanje i širenje. I upravo tu međunarodna saradnja dolazi u žižu naših interesovanja-organizovani kriminal ne poznaje granice, i stoga je ona esencijalna u suzbijanju i borbi protiv njega. Jer bez međunarodne saradnje, i naravno, bez borbe protiv organizovanog kriminala, čitave države i regioni će se moći opisati latinskom kovanicom koju je italijanska štampa koristila 80ih godina da opiše Siciliju-terra infidelium .

MEĐUNARODNA SARADNJA U BORBI PROTIV ORGANIZOVANOG KRIMINALA

Međunarodne organizacije, posebno one najuticajnije, kao što su UN i EU, postale su glavna adresa za bilo kakav oblik multilateralne saradnje, pa je to slučaj i za oblast organizovanog kriminala. Stoga su konferencije i skupovi gorepomenutih međunarodnih organizacija, kao i njihove direktive i odluke koje se tiču organizovanog kriminala, glavna adresa koju treba konsultovati prilikom proučavanja obuhvata, prednosti, mana, uspjeha i ili neuspjeha saradnje i koraka koji su iz nje proistekli, a koji su preduzeti u cilju borbe protiv organizovanog kriminala.

UN je 2000 u Palermu usvojio Konvenciju protiv transnacionalnog organizovanog kriminala, koja je postavila osnove međunarodne saradnje na nivou UN u ovoj oblasti . 10 godina kasnije, Direktorat UN za borbu protiv organizovanog kriminala (United Nations Organized Crime Directorate, u daljem tekstu UNODC) se ponovo sastao u Beču da bi procijenio rezultate donošenja Konvencije i rezultate postignute u 10 godina. Procijenjeno je da je organizovani kriminal ozbiljna prijetnja svjetskoj bezbjednosti, da je postao globalna pojava, te da sprečavanje daljeg širenja ove pojave mora biti prioritet svima . Takođe je determinisano, da su najčešći razlog za nastanak i širenje organizovanog kriminala nedostatak vladavine prava, demokratije, siromaštvo i zaostalost regiona u političkom i ekonomskom razvoju . Ovo je naročito bitno, jer su prije, a posebno je to bio slučaj u Italiji i na Balkanu, bile dominantne teorije da je organizovani kriminal u krvi nekim narodima te da ga je zbog toga nemoguće spriječiti pa se time ne treba ni mučiti. Precizno determinisanje i definisanje društvenih uzroka nastanka organizovanog kriminala preduslov je za uspješnu borbu protiv istog.

Na konferenciji u Beču kao poseban problem predstavljeno je širenje organizovanog kriminala na nove aktivnosti, kao što su nekontrolisana proizvodnja ljekova i njihovo dalje distribuiranje nerazvijenim zemljama pretežno u Africi, sajberkriminal i krijumčarenje prirodnih resursa (nafta, gas, ugrožene biljne i životinjske vrste...) . Procijenjeno je da ove nove aktivnosti organizovanog kriminala zaslužuju veću pažnju, prevashodno zbog ogromnih finansijskih sredstava koje organizovana kriminalna udruženja pomoću njih stiču. Kao jedan od dobrih načina za borbu protiv organizovanog kriminala u okviru UN prihvaćeno je da se borba protiv organizovanog kriminala integriše u sve mirovne misije UN, zatim u sve njihove redovne aktivnosti koje se tiču bezbjednosti i razvoja . Ovakav pristup je po procjeni autora ovog rada izuzetno dobar, jer se ide direktno na otklanjanje uzroka nastanka organizovanog kriminala, umjesto na otklanjanje posledica njegovog rada, što je pristup koji, kako je to u prethodnom poglavlju opisano, u Italiji nije dao baš dobre rezultate.

EU je takođe relevantna adresa koju treba konsultovati kada je međunarodna saradnja u borbi protiv organizovanog kriminala u pitanju. Jedna od glavnih aktivnosti EU u ispunjenju tog veoma važnog zadatka bilo je osnivanje Evropske policije (EUROPOL-a), koji je osnovan 6.4.2009 . Europol je osnovan Odlukom Savjeta EU, u kojoj je definisan kao organizacija osnovana da ojača saradnju među državama članicama u borbi protiv terorizma i organizovanog kriminala . Istom Odlukom definisani su glavni zadaci Europola, a to su:

• Sakupljanje, obrada, analiza i razmjena informacija;
• Obavještavanje država članica o bilo kakvoj vezi između za njih relevantnih krivičnih djela
• Pomoć državama članicama u istragama i pružanje obavještajne i finansijske pomoći
• Zahtijeva od država članica da započinju, sprovode i koordiniraju istrage u slučajevima vezanim za terorizam i organizovani kriminal i da, ako je potrebno, formiraju zajedničke istražne timove
• Izrada izvještaja

Proučavanjem i analizom zadataka koje Europol obavlja vidi se da on predstavlja dobar okvir za saradnju u borbi protiv organizovanog kriminala na nivou Evrope i Evropske Unije. Najbitnija stvar je da je borba protiv organizovanog kriminala propisana kao standard za svakog ko je član, ili želi da uđe u EU, te da su, kroz Europol, obezbijeđeni standardizovani načini i obrasci te borbe. Ovakav jedinstveni i jednobrazni pristup apsolutno je neophodan u borbi protiv pojave koja je već ocijenjena globalnom prijetnjom za bezbjednost.

Jedna od sporednih, ali time ne manje važnih aktivnosti Europola je izrada Procjene opasnosti od organizovanog kriminala na nivou EU (Organized Crime Threat Assesment-u daljem tekstu OCTA). Ta procjena predstavlja sistematsku analizu raznih prijetnji poteklih od strane organizovanog kriminala, i namijenjena je ekspertima u radu na prioritizaciji prijetnji i borbi protiv njih . U najnovijoj OCTA-i, izrađenoj 2011, navedene su taksativno sve vrste organizovanog kriminala koje ugrožavaju bezbjednost država članica EU, a zatim su, u poglavlju pod nazivom Strategic Considerations, kratko razrađene borbe protiv njih i predložene liste prioriteta .

Nije potrebno puno govoriti o korisnosti analiza kao što je OCTA. Dovoljno je reći, da one predstavljaju sublimaciju razmjene iskustava razvijenih zemalja i višegodišnjeg ekspertskog rada, te su stoga obavezno štivo za relevantne državne organe (naravno, njihove ovlašćene službenike) svih zemalja kojima je borba protiv organizovanog kriminala prioritet.

CRNA GORA I BORBA PROTIV ORGANIZOVANOG KRIMINALA

Kao država koja je već postala kandidat za članstvo u EU, i koja stremi da se što prije približi razvijenoj Evropi i svijetu, bilo je prirodno da Crna Gora prepozna najnovije trendove u borbi protiv organizovanog kriminala, te da im se što je prije moguće priključi i/ili ih pokuša implementirati. Ovo posebno, obzirom da su događanja 90ih na Zapadnom Balkanu isti učinila plodnim tlem za razvoj i širenje organizovanog kriminala.

Najrelevantniji dokument izdat od strane crnogorskih državnih organa a koji se tiče borbe protiv organizovanog kriminala je Procjena opasnosti od organizovanog kriminala u Crnoj Gori, dokument izdat jula 2011. Ova analiza rađena je po ugledu na Europolove OCTA-e, pa joj zato i u podnaslovu stoji MNE OCTA . Analiza je naravno namjerno rađena po ugledu na dokument EU, da bi se iskazala posvećenost harmonizaciji crnogorskog zakonodavstva i podzakonskih akata sa direktivama EU, koja je preduslov za evropske integracije Crne Gore. Procjenu je izradila Uprava policije Crne Gore.

Slično Europolovoj OCTA-i, crnogorska Procjena se sastoji od taksativno nabrojenih oblika organizovanog kriminala koji prijete Crnoj Gori, njihovog kratkog opisa i procjene ugrozenosti bezbjednosti Crne Gore.

Posebno je interesantno sa aspekta autora ovog rada poglavlje 6, koje je naslovljeno Preporuke i koje se tiče predlaganja daljih koraka u cilju izrade novih analiza kao naravno i u cilju borbe protiv organizovanog kriminala uopšte. Predviđeno je godišnje sastavljanje ove Procjene, zatim harmonizacija djelovanja državnih organa u cilju postavljanja prioriteta u borbi protiv organizovanog kriminala-pravljenje liste prioriteta i njihovo ispunjavanje, zatim ažuriranje i kreiranje novih statističkih baza podataka u cilju efikasnijeg pregleda učinjenog, kao i izrada Akcionog plana koji će biti smjernica kako, kojim redom i u kojem vremenskom roku da se izradi sve ovo što je gore navedeno .

Iz priloženog se vidi, da Crna Gora ulaže prilične napore kako u borbi protiv organizovanog kriminala, tako i u naporima da tu borbu usaglasi sa onim što radi EU, to jest njeni relevantni organi (Europol), kako bi se postigao pomenuti jednobrazni i usaglašeni pristup koji je od esencijalnog značaja za uspjeh u borbi protiv ove pošasti modernog društva i jedne od najozbiljnijih prijetnji globalnoj bezbjednosti u XXI vijeku. Koliko je borba protiv organizovanog kriminala važna-uči nas primjer Sicilije, koja je i danas ozloglašena upravo po ovoj pojavi. Zato je neophodno ovoj pojavi posvetiti maksimalnu pažnju, uvijek vodeći računa i o uspostavljanju regionalne i međunarodne saradnje, jer upravo ona može biti ključ za spektakularne uspjehe koje je tako teško postići. Usuđujem se reći-organizovani kriminal je kratkoročno, čak i srednjeročno, nemoguće u potpunosti istrijebiti, i potrebne su ogromne društvene promjene da bi se ta pojava iskorijenila. Međutim, moguće ga je svesti na razumnu mjeru koja neće ugrožavati bezbjednost država-i upravo to treba da bude prioritet.

KORIŠĆENA LITERATURA

• Procjena opasnosti od organizovanog kriminala u Crnoj Gori (MNE OCTA), Uprava policije Crne Gore, Podgorica, jul 2011
• United Nations- Changes in Forms and Dimensions of Criminality - Transnational and National, Toronto, Kanada, 1975
• Council of Europe (2002), Crime Analysis: Organised crime - Best practice survey no. 4, Strasbourg, France.
• Zakonik o krivičnom postupku Crne Gore, Službeni list CG, Podgorica, 2009
• Abadinsky, Howard- Organized Crime, 4th ed., Chicago ,1994
• Varese, Federico (2001), The Russian Mafia: Private Protection in a New Market Economy, Oxford: Oxford University Press.
• Džon Diki-Koza Nostra , Palgrave Macmillan, Njujork. 2004
• http://www.unodc.org/unodc/en/frontpage/2010/October/international-cooperation-can-help-tackle-organized-crime-unodc-head.html
• https://www.europol.europa.eu/sites/default/files/council_decision.pdf
• OCTA 2011-Hag, 2011 - www.europol.europa.eu
• http://www.organized-crime.de/OCDEF1.html#interpol

PROČITAJ / PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:

ASTRONOMIJA | BANKARSTVO I MONETARNA EKONOMIJA | BIOLOGIJA | EKONOMIJA | ELEKTRONIKA | ELEKTRONSKO POSLOVANJE | EKOLOGIJA - EKOLOŠKI MENADŽMENT | FILOZOFIJA | FINANSIJE |  FINANSIJSKA TRŽIŠTA I BERZANSKI    MENADŽMENT | FINANSIJSKI MENADŽMENT | FISKALNA EKONOMIJA | FIZIKA | GEOGRAFIJA | INFORMACIONI SISTEMI | INFORMATIKA | INTERNET - WEB | ISTORIJA | JAVNE FINANSIJE | KOMUNIKOLOGIJA - KOMUNIKACIJE | KRIMINOLOGIJA | KNJIŽEVNOST I JEZIK | LOGISTIKA | LOGOPEDIJA | LJUDSKI RESURSI | MAKROEKONOMIJA | MARKETING | MATEMATIKA | MEDICINA | MEDJUNARODNA EKONOMIJA | MENADŽMENT | MIKROEKONOMIJA | MULTIMEDIJA | ODNOSI SA JAVNOŠĆU |  OPERATIVNI I STRATEGIJSKI    MENADŽMENT | OSNOVI MENADŽMENTA | OSNOVI EKONOMIJE | OSIGURANJE | PARAPSIHOLOGIJA | PEDAGOGIJA | POLITIČKE NAUKE | POLJOPRIVREDA | POSLOVNA EKONOMIJA | POSLOVNA ETIKA | PRAVO | PRAVO EVROPSKE UNIJE | PREDUZETNIŠTVO | PRIVREDNI SISTEMI | PROIZVODNI I USLUŽNI MENADŽMENT | PROGRAMIRANJE | PSIHOLOGIJA | PSIHIJATRIJA / PSIHOPATOLOGIJA | RAČUNOVODSTVO | RELIGIJA | SOCIOLOGIJA |  SPOLJNOTRGOVINSKO I DEVIZNO POSLOVANJE | SPORT - MENADŽMENT U SPORTU | STATISTIKA | TEHNOLOŠKI SISTEMI | TURIZMOLOGIJA | UPRAVLJANJE KVALITETOM | UPRAVLJANJE PROMENAMA | VETERINA | ŽURNALISTIKA - NOVINARSTVO

 

preuzmi seminarski rad u wordu » » » 

Besplatni Seminarski Radovi

SEMINARSKI RAD