POCETNA STRANA

Vizantijska država

Vizantijsko carstvo je termin koji se koristi da opiše prostor grčkog govornog područja Rimskog carstva tokom srednjeg veka, sa sedištem u Konstantinopolju. U posebnom smislu, obično se odnosi na vekove koji su obeležili pad Zapadnog rimskog carstva, koristi se i termin Istočno rimsko carstvo. Ne postoji opšta saglasnost oko vremena kada počinje vizantijska epoha. Neki taj početak smeštaju u vreme vladavine Dioklecijana (284-305), tokom koje je sproveo administrativne reforme, deleći carstvo na istočni deo (pars Orientis) i zapadni deo (pars Occidentis). Drugi ga smeštaju u period vladavine Teodosija I (379-395) i trijumfa hrišćanstva nad rimskom paganskom religijom, ili, posle njegove smrti 395. god., sa podelom imperije na zapadni i istočni deo. Opet, neki misle da početni Vizantijski period počinje 476. god., kada je poslednji zapadni car, Romul Avgustul, bio primoran da abdicira, stoga ostavljajući vladaru Istočnog carstva jedinu carsku vlast. Krajem III veka centar ekonomskog i političkog života Rimskog carstva preselio se u bogatije provincije istočnog Sredozemlja. Car Konstantin Veliki (276-337) preneo je svoje sedište iz Rima na obale Bosfora u Vizant, gde se ubrzo razvila nova prestonica Kostantinopolj (Carigrad). U svakom slučaju, promene su bile postepene i do 330. god., kada je Konstantin I Veliki inaugurisao svoju novu rezidenciju (koja će sredinom 4. veka prerasti u prestonicu Carstva), proces helenizacije i hristijanizacije je već uveliko poodmakao.

Zastava dinastije Paleologa

2. ISTORIJA VIZANTIJSKOG CARSTVA

Padom Rima (476) prestala je da postoji zapadna polovina Rimskog carstva, dok je istočna polovina nastavila da traje kao Vizantijsko carstvo, s Konstantinopoljem kao glavnim gradom. Istočna carevina se od zapadne razlikovala po mnogim svojstvima: kao naslednik civilizacije helenističke ere, bilo je razvijenije i urbanizovanije.
Njegov najveći car, Justinijan, ponovo je osvojio neke delove zapadne Evrope, sagradio Svetu Sofiju, i dao osnovnu kodifikaciju rimskog prava. Posle njegove smrti carstvo je oslabilo.
Dugotrajna rasprava oko ikonoborstva unutar istočne crkve pripremila je teren za raskid sa rimskom crkvom 1054.
Tokom ovog sukoba, Arapi i Turci Seldžuci učvrstili su vlast na tom području. Krajem 11. veka , Aleksije I Komnin potražio je pomoć od Venecije i pape; ovi saveznici pretvorili su potonje krstaške ratove u pljačkaške pohode. U 4. krstaškom ratu Venecijanci su osvojili Konstantinopolj i ustoličili niz latinskih careva.(Pad Carigrada (1204). Kada su ga vizantijski prognanici povratili 1261, carstvo je bilo jedva nešto veće od grada-države.
U 14. veku počeli su da nadiru osmanski Turci; dugotrajna opsada Konstantinopolja završila se 1453, kada je poslednji car Konstantin Dragaš poginuo na gradskim zidinama, oblast potpala pod osmansku vlast.
Istorija vizantiskog carstva, i pored radova koji su je za poslednjih pedeset godina skoro preporodili, ipak je još uvek, naročito na Zapadu, predmet upornih predrasuda. Mnogi od naših savremenika je i danas smatraju, poput Monteskjea i Gibona, produženjem i opadanjem rimskoga carstva. Pod uticajem nesvesnih posledica vekovne mržnje i tamnog sećanja na prohujale verske strasti mi i danas sudimo o srednjevekovnim Grcima kao što su o njima sudili krstaši koji ih nisu razumeli i pape koje su ih isključile iz crkve. Isto tako, vizantiska se umetnost još suviše često smatra okamenjenom umetnošću, - "hijeratičnom", kako se vrlo rado govori, - nesposobnom za obnovu i koja je, pod strogim nadzorom crkve, ograničila svoj hiljadugodišnji napor na beskrajno umnožavanje dela nekolicine genijalnih umetnika.
U stvari, Vizantija je bila nešto sasvim drugo. Mada se ona dragovoljno proglasila naslednicom i nastavljačicom Rima, mada su se njeni carevi, do poslednjeg dana, nazivali "Vasileusima Romeja", ma da se oni nikada nisu odrekli prava koja su polagali na staru i slavnu prestonicu carstva, ipak je Vizantija postala vrlo brzo i bila u suštini istočna carevina. Ne treba o njoj donositi sud u poređenju sa blistavim spomenom koji je ostavio Rim: po jednom od ljudi koji su najbolje shvatili njenu prirodu i nazreli njen pravi izgled ona je bila "srednjevekovna država smeštena na krajnjim granicama Evrope prema varvarskim narodima Azije". Ta država je imala svoje nedostatke i svoje poroke koje bi detinjasto hteti sakriti. U njoj su se vrlo često dešavali dvorski prevrati i vojničke bune.Pored gospodstvenosti njene civilizacije naravi su joj često bile surove i svirepe, i ona je proizvela, najzad, u velikom izobilju, ljude osrednjih karaktera i niskih duša. Ali, pored svih ovih mana, ta država je bila velika.
Posle kriza, u kojima umalo nije podlegla, nastupala su vrlo često vremena jedinstvenog sjaja, neočekivanih preporoda, kada se, prema rečima jednog hroničara, "carstvo, ta stara žena, pojavljuje kao mlada devojka iskićena zlatom i dragim kamenjem". U VI veku, pod Justinijanom, carstvo se, poslednji put, obnavlja kao u sjajno doba Rima, a Sredozemno More, ponovo postaje rimsko jezero. U VIII veku isavrijanski carevi slamaju nalet islama u isto doba kada Karlo Martel spasava hrišćanski svet kod Poatjea. U X veku makedonski carevi stvaraju od Vizantije veliku istočnu silu, dopirući čak do Sirije sa svojim pobedničkim oružjem, satirući Ruse na Dunavu, ugušujući u krvi državu koju su stvorili bugarski carevi. U XII veku, pod Komninima, grčko carstvo još uživa lep ugled u svetu, a Carigrad je jedno od glavnih središta evropske politike.
Tako, preko hiljadu godina, Vizantija je postojala, i to ne samo zahvaljujući kakvom srećnom slučaju; ona je trajala slavno i zbog toga je morala sadržavati u sebi drugo što osim mana. Ona je imala za vođenje svojih poslova velike careve, čuvene državnike, vešte diplomate, pobedonosne vojskovođe; pomoću njih ona je izvršila veliko delo u svetu. Ona je bila, pre krstaških ratova, zatočnik hrišćanstva na Istoku protiv nevernika i svojom vojničkom vrednošću spasla je u nekoliko mahova Evropu. Ona je bila, licem prema varvarima, središte divne civilizacije, najprefinjenije, najotmenije, dugo vremena jedine u srednjem veku. Ona je bila vaspitačica slovenskog i aziskog Istoka, čiji joj narodi duguju svoju veru, svoj književni jezik, svoju umetnost, svoj oblik vladavine; njen svemoćni uticaj bio je se raširio čak do Zapada koji je primio od nje neprocenjiva duhovna i umetnička blaga. Od nje proizilaze narodi koji nastanjuju danas evropski Istok, a savremena Grčka, naročito, mnogo više duguje hrišćanskoj Vizantiji nego Atini iz doba Perikla ili Fidije.
Zbog svega, dakle, što je izvršila u prošlosti i što je pripremila za budućnost Vizantija još uvek zaslužuje pažnju i zanimanje. Ma koliko daleka izgledala njena istorija, ma koliko je malo poznavali mnogi ljudi, ta istorija nije mrtva i dostojna zaborava. Dikanž je to dobro znao kada je svojim izdanjima vizantiskih istoričara, tumačenjima kojima ih je propratio, tolikim divnim radovima postavljao temelje naučnoj istoriji Vizantije i krčio u toj još neispitanoj oblasti široke i svetle brazde. Ima već pedeset godina kako se, u Dikanžovoj otadžbini, obnovila tradicija proučavanja čiji je on bio osnivač; i, ne odričući vrednost onome što se radi u drugim zemljama, u Rusiji i Grčkoj, Engleskoj i Nemačkoj, možda je ipak dozvoljeno reći da, ako su istraživanja iz oblasti vizantiske istorije ponovo zadobila pravo građanstva u naučnom svetu, ona to u prvom redu duguju Francuskoj.

330. Konstantin Veliki inauguriše Drugi Rim ubrzo poznatiji kao Konstantinopolj.

395. Carstvo se deli na Istočno i Zapadno, odmah posle smrti Teodosija I.

527. Justinijan I krunisan za cara.

532. Justinijan podiže crkvu Sveta Sofija

533. Justinijanovi generali ponovo zauzimaju teritorije severne Afrike i Italije koje su naseljavali Vandali i Ostrogoti.

568. Invazija Langobarda ima za posledicu gubitak većeg dela Italije.

626-641. Srbi i Hrvati se naseljavaju na Balkanu.

634-641. Arapi osvajaju Levant i Egipat. U sledećih deset godina, zauzimaju veći deo severne Afrike, a kasnije osvajaju i Siciliju.

730-787; 813-843. Ikonoboračke rasprave. Ovo ima za posledicu gubitak ostalih teritorija u Italiji, osim teritorija na jugu.

843-1057. Doba vladavine Makedonske dinastije, epoha ponovnog teritorijalnog širenja i kulturnog procvata.

1002-1018. Vrhunac vojnih uspeha srednjevekovne Vizantije. Vasilije II osvaja Bugarsko carstvo i stiče nadimak Bugaroubica.

1054. Šizma. Početak do danas nezalečenog crkvenog raskola između Rima (katoličke crkve) i Konstantinopolja (pravoslavne crkve).

1071. Car Roman IV Diogen biva poražen od strane Turaka Seldžuka u bici kod Mancikerta. Veći deo Male Azije biva izgubljen. Iste godine Bari, poslednje vizantijsko uporište u Italiji osvajaju Normani.

1081-1185. Vladavina dinastije Komnina Delimična obnova vojne snage Vizantije, ovoga puta na feudalnim osnovama. Nova obnova na polju književnosti i umetnosti.

1097-1176. Vizantijska vojska zauzima od Turaka Seldžuka obale Male Azije. Seldžuci se ipak učvršćuju u centralnoj Anadoliji.

1176. Bitka kod Miriokefalona, Manojlo I Komnin trpi težak poraz u pokušaju da zauzme seldžučku prestonicu Konju.Kraj pokušaja Vizantinaca da ponovo osvoje centralnu Malu Aziju. oko 1185. Vizantija gubi veći deo Balkana. Nemanjićka Srbija i Drugo Bugarsko carstvo postaju nezavisne.

1204. Konstantinopolj osvajaju i pljačkaju krstaši; Oni osnivaju Latinsko carstvo. Vizantinci se ipak održavaju u Maloj Aziji (Nikejsko i Trapezuntsko carstvo) i u Epiru (Epirska despotovina).

1261. Konstantinopolj oslobađa vladar Nikeje, Mihajlo VIII Paleolog.

1371. Posle poraza Srba na reci Marici, vizantijski car postaje otomanski vazal.

1453. Turci Osmanlije zauzimaju Konstantinopolj. Kraj Vizantijskog carstva .

3. DRUŠTVENO-EKONOMSKA STRUKTURA

Društvena struktura Vizantije bila je veoma razuđena i menjala se kroz vekove. U ranovizantijskom periodu preovlađuje društveno-ekonomska struktura nasleđena iz vremena Rimskog carstva.

U središtu društvene strukture Vizantije nalazila se neprikosnovena ličnost vizantijskog inperatora, od čije naklonosti, privilegija ili raznih davanja zavisi pravni položaj većine stanovnika carstva. Tako je car senatore državne zvaničnike i krupne zemljoposednike učinio zavisnim od svoje ličnosti i njemu neposredno odgovornim. Ovakav oblik zavisnosti nazivamo krunski vazalitet. U Vizantiji ne postoji zapadno-evropski feudalizam jer ovde car ne dodeljuje zemlju vojskovođama i vojnim odredima u formi beneficijuma, u Vizantiji se careva davanja i privilegije odnose na ličnost onih koji preuzimaju obavezu, a ne na njihove naslednike, jer ne samo dostojanstvo nego ni zvanje se nije moglo naslediti. Tako su senatori, najviši državni zvaničnici i latifundisti činili državnu elitu ranovizantijskog perioda.

Proces feudalizacije započinje još u rimskim vremenima, a u Vizantiji je znatno stagnirao nekoliko vekova. Iraklijeva agrarna politika ukida latifundije kao osnovni oblik zemljoposedovanja u ranovizantijskom periodu, a sa njima nestaju i latifundisti i do formiranja novog aristokratskog sloja, doći će tek u 9. veku. Napuštene latifundije država parceliše na srednje i manje posede i deli slobodnim seljacima na obrađivanje. Slobodni seljaci postaju vlasnici dodeljenog zemljišta, organizuju samostalno proces proizvodnje, svi prinosi sa poseda pripadaju njima uz obavezu da državi plate samo porez. Slobodni seljaci sa punim pravom svojine na svom sitnom posedu predstavljaju najznačajniji društveni sloj za državu, jer su bili najpouzdaniji izvor prihoda, zbog čega su dugo uživali naručitu državnu zaštitu. Dozvolivši Slovenima da u 7. veku naseljavaju rubna područja carstva, car Iraklije im je dodeljivao male zemljišne parcele, a za uzvrat teretila ih je poreska obaveza prema državi. Njihova poreska obaveza bila je prilično manja od poreske obaveze slobodnih seljaka. Država je tako obezbedila stabilan izvor prihoda formiranjem širokog sloja novih poreskih obveznika s jedne strane, dok je s druge strane porasla odbrambena moć carstva jer je vojska bila sastavljena od domaćeg stanovništva, a ne od skupih i prevrtljivih germanskih plaćenika. Ovako vojno ustrojstvo dominiralo je u Vizantiji od 7. do 10. veka i predstavljalo je osnovu njene moći.

Vremenom su poreske dažbine koje je država nametnula slobodnim seljacima i zemljoradnicima prešle granicu njihove socijalne izdržljivosti. Ova pojava je utrla put sigurne propasti seljačkih i zemljoradničkih imanja.

Gradovi i gradska privreda u Vizantiji nastavili su svoje postojanje na osnovama Grčko-helenističke municipalne tradicije. Posle zastoja u svom razvitku od 7. do 9. veka vizantijski gradovi su doživeli privredni preporod i dugo su ostali lider ekonomskog poleta u Evropi. Gradsko stanovništvo (trgovci, zanatlije, bankari) predstavlja značajan deo društvene strukture Vizantije.

Za dno društvene lestvice u Vizantiji bili su prikovani robovi, koji su se zadržali skoro do njenog kraja. Robovi uglavnom potiču od nehrišćana bilo zarobljenih bilo kupljenih.

4. DRŽAVNA STRUKTURA

Državno ustrojstvo Vizantije se menjalo tokom njene hiljadugodišnje istorije, ali su njeni osnovni principi: carski apsolutizam, cenralizam i birokratizovana uprava zadržali do kraja .

4.1. Car i carska vlast

U središtu svekolike vizantijske državne uprave nalazila se neprikosnovna ličnost vizantijskog cara. Vizantijski carevi su sve do cara Iraklija nosili latinsku titulu avgust. Car (imperator) je bio stožer državne vlasti, a država se poistovećuje sa njim i njegovim vojnim i činovničkim aparatom. Car je božji izabranik i nosilac božanske promisli. U njegovim rukama se nalazila vrhovna: upravna; vojna i sudska vlast. Umrlog imperatora obično je nasleđivao njegov sin, ako on nije dorastao carskom dostojanstvu, srušio bi ga, a zatim obično i zamenio vođa prevrata.

Car je smatran za svetu ličnost koju je Bog izabrao da vlada nad ljudima. Svoju lojalnost prema caru, podanici su izražavali padajući ničice pred njegove noge. Car je živeo u sjaju i obilatoj raskoši. Carska rezidencija je smeštena u velelepnoj palati na obali Bosfora, a činio je kompleks luksuznih građevina između kojih su se nalazili vrtovi.

Vizantijski car je bio apsolutni monarh, a njegovu vlast je jedino mogla biti i ograničiti mogućnošću prevrata ili mučkim ubistvom.

U hiljadugodišnjoj istoriji Vizantije, carstvom su vladale dve velike dinastije. Prva, koju je osnovao Lav III Isavrijac, zvala se Isavrijska (Sirijska) dinastija i vladala je od 717-820.g. Druga, koju je osnovao Vasilije I Makedonac, zvala se Makedonska dinastija i bila je na tronu od 867-1056.g.

Uz neprikosnovenog cara (imperatora) u Vizantiji postoje još dva organa centralne državne vlasti: senat i konzistorija.

4.2. Senat (sinklit)

Senat (sinklit) je drugi centralni organ države, a osnovao ga je car Konstantin, gradeći novu prestonici na Istoku. Tako su istovremeno postojala dva senata, jedan u Rimu i drugi u Carigradu.

U Vizantiji sa jačanjem carske vlasti slabi autoritet senata i on sve više gubi stvarnu vlast. Tako je senat, formalno verifikovao naslednika prestola, kojeg bi car za života imenovao. Ako car nije odredio naslednika, onda je senat zajedno sa vojskom, carigradskim patrijarhom i narodom prestonice birao novog cara .

Vizantijski senatori su bili potomci rimskih senatorskih porodica. Bilo da su naslednici stare senatske aristokratije ili su pripadali novoj dvorskoj aristokratiji senatori su pretežno bili bogati veleposednici. Senatori su činili prilično širok sloj koji je postao vodeća snaga carstva pre zbog bogatstva i položaja na dvoru nego zbog svog članstva u senatu kao telu. Sednice senata kao samostalnog tela od šestog veka više se ne održavaju, već senat polako postaje deo dvorske strukture i srasta sa carskim savetom - konzistorijom.

4.3. Konzistorija

Treći centralni organ državne vlasti jeste carski savet - konzistorija. Stalni sastav ovog tela činili su uglavnom najviši državni zvaničnici, vojskovođe odane caru i najbogatiji i najugledniji plemići. Ponekad su u sastav ovog organa ulazili i senatori koji nisu bili članovi saveta. Ime ovog tela potiče od običaja po kome su njegovi članovi morali stajati (consistere).

5. Vizantijsko pravo

Justinijanova kodifikacija stvara jedinstveni pravni sistem u kome nestaju razlike izmedju starog prava, sadržanog u delima klasičnih rimskih pravnika, i novog prava-carskih konstitucija.
Justinijan je bio zabranio bilo kakvo menjanje i komentarisanje zakonika da bi osigurao autoritet i nepromenjivost svoje kodifikacije. Sam Justinijan je morao da odstupi od svog ideala izdavanjem novih konstitucija, na grčkom i latinskom, koje su naknadno sakupljene u zbornik pod imenom ’’Novele’’.
Vizantijsko pravo se razvijalo preko novela kasnijih careva koje su postepeno modifikovale rimske institucije.
Carevi-ikonoborci su izvršavali velike pravne reforme.Lav III doneo je ’’Eklogu zbornik’’-priručnik namenjen sudovima i administraciji koji sadrži propise gradjanskog i krivičnog prava. Ekloga izražava surovi realizam cara-ratnika koji je dao prednost životnim činjenicama nad apstraktnim principima.
Ekloga je formalno ukinuta sredinom IX veka (kao delo cara-jeretika) ali su je sudovi koristili kao kasniji zakonodavci.

5.1. Zemljoradnički zakon (Nomos georgikos)

Poznat je i kao ’’slovenski zakon’’. Ozakonio je običajno pravo vizantijskog sela. Seoske opštine predstavljale su osnovne poreske i upravne jedinice u novoj vojno-administrativnoj organizaciji. Slobodni seljaci-stratioti bili su izvor vojne snage tematske organizacije i država ih je zaštitila od opasnosti feudalizacije. Seljaci su nezavisni zemljoposednici koji porez plaćaju neposredno državi.

5.2. Pomorski zakon

Poznat i kao „Rodski’’, sadržao je propise o pomorstvu i pomorskoj trgovini,pomorskom zajmu, odgovornosti brodova za teret.

5.3. Vojnički zakon (Nomos stratiotikos)

Vojnički zakon je regulisao vojnodisciplinsku odgovornost. Vizantinci su od cara-ratnika očekivali da sačuva carstvo i njegove duhovne i materijalne vrednosti. Snažna i disciplinovana vojska bila je najsnažniji garant saglasnosti politike i prava.

5.4. Bračno i porodično pravo

Ovo pravo je najviše promenjeno u odnosu na rimske institucije. Važila je samo crkvena forma venčanja. Muškarci su mogli da se venčaju posle navršene četrnaeste godine, a devojke posle navršenih dvanaest godina. Razvod je bio dozvoljen bilo da nastupi po volji supružnika ili usled krivice jednog ili oba bračna druga.

5.5. Nasledno pravo

Nasledno pravo je sledilo principe Justinijanovog naslednog redosleda. Prvopozvani zakonski naslednici su sinovi i ćerke, potom otac i majka. Imovina bez naslednika u celini je pripadala državi.

5.6. Krivično pravo

Ovo pravo je sledilo rimski princip da je utvrdjivanje namere učinioca važnije od posledice dela. Kažnjavala se čak i namera izvršenja krivičnog dela protiv države ili crkve.
Zavera protiv cara, pobuna i veleizdaja sankcionišu se smrtnom kaznom. Sistem kazni predvidja smrtnu kaznu,t elesne kazne, novčane kazne, konfiskaciju i progonstvo.

5.7. Makedonska dinastija

Donela je epohu velikih kodfikacija. Osnivač dinastije Vasilije I proklamovao je povratak Justinijanovom pravu. Prohiron-„priručnik’’ predstavlja dvostruko obimniji zbornik od „Jeretičke Ekloge’’. Vasilije I-zakonodavac doneo je zbornik Epanagoga. Prečišćeni tekst novog zbornika preuzima podelu na 40 glava, ali dodaje neke propise iz Ekloge. Ustavni značaj imaju odredbe o odnosu cara i carigradskog patrijarha, gde se oni pravno skoro izjednačuju.
Lav VI izdao je najveću zbirku vizantijskog prava nazvanu Vasilike. Propisi gradjanskog, crkvenog i javnog prava rasporedjeni su u 60 knjiga. Sadržaj se sistematizovan kao u Epanagogi.
Svetogorski monah Matija Vlstar sastavio je 1335. u Solunu zbornik pod nazivom Sintagma. Sadržaj je izložen prema alfabetskom redosledu i predstavlja kompilaciju crkvenih propisa-kanona i svetovnih propisa.
Od Justinijanove kodifikacije do Heksabibilosa nije došlo do bitnih promena stvarnog prava. Privatna svojina je dominirala u gradovima, ali i na zemljištu.

6. CRKVA I DRŽAVA

Već je rečeno da je hrišćanstvo predstavljalo jedan od tri noseća stuba (uz: rimsko pravo i helenističku kulturu) vizantijske civilizacije.

Uspostavljanje hrišćanskog carstva, umesto paganskog predstavlja težišnu tačku srednjevekovnog vizantizma. Prvi vekovi hrišćanstva predstavljaju njegove porođajne muke i najteži period kroz koji je ova vera prošla.

Za istoriju crkve, i za dalji odnos crkve i države, veoma je važan događaj iz vremena cara Konstantina, a to je glasiti Nikejski sabor, koji je održan 325. godine. Najviša tačka do koje je dospela hristijanizacija rimske inperije pod Konstantinom, jeste sazivanje vaseljenskog sabora u Nikeji, koji je bio prvi u nizu vaseljenskih sabora na kojima su postavljene osnove dogmatskog i kanonskog uređenja hrišćanske crkve. Sabor je sazvao, njim rukovodio i presudno uticao na sadržinu saborskih odluka sam car Konstantin, mada formalno nije pripadao crkvi.

Hrišćanska crkva je od početka izgrađivala sopstveno unutrašnje ustrojstvo, trudeći se da zadrži samostalnost u odnosu na carsku vlast.

7. UMETNOST VIZANTIJE

Vizantijska umetnost, to su jednostavno rečeno istočnjačka i grčko-rimska tradicija prožete hrišćanskom idejom, po kojoj je Car predstavnik boga na zemlji. Umetnost treba da materijalizuje božje zakone, tj. da je jedan apsolutni poredak božjeg porekla. Skulptura je kao neznabožačka bilo slobodna ili u reljefu potpuno napuštena. Svedena je na sitnu plastiku u dragocenim metalima i slonovači. Enterijeri su dekorisani freskom i mozaikom koji je zbog svoje trajnosti nazvan i "večitim slikarstvom". U njemu je dostignuto savršenstvo likovnih i tehničkih vrednosti. U arhitekturi je upotrebljavana cigla kao osnovni materijal, u konstrukciji kupola, a za spoljnu dekoraciju kombinacija kamenih ploča i cigle.

Vizantijska arhitektura je nastala na području koje se nalazi na teritoriji Zapadnog rimskog carstva i vezana je za Carigrad i ako nema tačne demarkacione linije njenog odeljivanja od hrišćanske umetnosti može se smatrati da je nastala u početku 5. veka.

Zaključak

Iz svega napred rečenog zaključuje se da Vizantija je nestala, ali su njene velike tekovine ostale i dalje da žive i nadahnjuju i na teritoriji nekadašnjeg carstva i van ovih granica, utiskujući svoje pečat na kulturno i politička gibanja evropskih naroda.

Hrišćanstvo u vizantijskom obliku, vekovima je Grcima i južnim Slovenima bilo najveća svetinja, a u doba robovanja pod Turcima, simbol njihove nacionalne i kulturne baštine.

Pravoslavlje je u Rusiji bilo vezivno tkivo za ujedinjenje ruskih zemalja. Rusija je postala vodeća sila Hrićanskog Istoka, umesto Vizantije, a Carigrad „Drugi Rim“, zamenila je Moskva, „Treći Rim“.

Viznatijska kultura je imala šire polje delovanja od Vizantijskog pravoslavlja i širila se i na Istok i na Zapad. Vizantija je sačuvala kulturnu riznicu antičkog sveta i tako zadužila čovečanstvo. Sačuvala je grčku filozofiju, književnost i nauku i rimsko pravo. I te najveće tekovine Antike, učinila dostupnim Evropljanima, kad su ovi sazreli da ih apsorbuju.

LITERATUR A

1. Marković S. (2008) :Opšta istorija prava. Podgorica.
2. Pantić D. (2003) : Opšta pravna istorija. Beograd.
3. www.vizantija.wiki.com

PROCITAJ / PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:

ASTRONOMIJA | BANKARSTVO I MONETARNA EKONOMIJA | BIOLOGIJA | EKONOMIJA | ELEKTRONIKA | ELEKTRONSKO POSLOVANJE | EKOLOGIJA - EKOLOŠKI MENADŽMENT | FILOZOFIJA | FINANSIJE |  FINANSIJSKA TRŽIŠTA I BERZANSKI    MENADŽMENT | FINANSIJSKI MENADŽMENT | FISKALNA EKONOMIJA | FIZIKA | GEOGRAFIJA | INFORMACIONI SISTEMI | INFORMATIKA | INTERNET - WEB | ISTORIJA | JAVNE FINANSIJE | KOMUNIKOLOGIJA - KOMUNIKACIJE | KRIMINOLOGIJA | KNJIŽEVNOST I JEZIK | LOGISTIKA | LOGOPEDIJA | LJUDSKI RESURSI | MAKROEKONOMIJA | MARKETING | MATEMATIKA | MEDICINA | MEDJUNARODNA EKONOMIJA | MENADŽMENT | MIKROEKONOMIJA | MULTIMEDIJA | ODNOSI SA JAVNOŠCU |  OPERATIVNI I STRATEGIJSKI    MENADŽMENT | OSNOVI MENADŽMENTA | OSNOVI EKONOMIJE | OSIGURANJE | PARAPSIHOLOGIJA | PEDAGOGIJA | POLITICKE NAUKE | POLJOPRIVREDA | POSLOVNA EKONOMIJA | POSLOVNA ETIKA | PRAVO | PRAVO EVROPSKE UNIJE | PREDUZETNIŠTVO | PRIVREDNI SISTEMI | PROIZVODNI I USLUŽNI MENADŽMENT | PROGRAMIRANJE | PSIHOLOGIJA | PSIHIJATRIJA / PSIHOPATOLOGIJA | RACUNOVODSTVO | RELIGIJA | SOCIOLOGIJA |  SPOLJNOTRGOVINSKO I DEVIZNO POSLOVANJE | SPORT - MENADŽMENT U SPORTU | STATISTIKA | TEHNOLOŠKI SISTEMI | TURIZMOLOGIJA | UPRAVLJANJE KVALITETOM | UPRAVLJANJE PROMENAMA | VETERINA | ŽURNALISTIKA - NOVINARSTVO

 preuzmi seminarski rad u wordu » » » 

Besplatni Seminarski Radovi

SEMINARSKI RAD