POCETNA STRANA

Preuzimanje obaveza preduzeća u pravnom prometu

Predmet ovog rada jesu pravni instituti koji spadaju u zajedničku cjelinu "Preuzimanje obaveza preduzeća u pravnom prometu" a to su: zastupanje, punomoćje, poslovno punomoćje, ovlašćenje punomoćnika po zaposlenju i prokura.

Opravdanost izbora teme nalazimo u činjenici da su ovi pravni instituti nezaobilazan činilac u poslovnom prometu preduzeća i drugih privrednih subjekata, te kao takvi imaju svoje praktično uporište i razlog teorijske obrade.

Kako naše pozitivno zakonodavstvo poznaje ovu materiju to će se i samo izlaganje bazirati na propisima Zakona o obligacionim odnosima (u daljem tekstu ZOO) i Zakona o preduzećima.
Prvi dio izlaganja odnosi se na članove ZOO koji regulišu ovu materiju, dok se u drugom dijelu daju članovi Zakona o preduzećima Republike Srpske.

ZAKON O OBLIGACIONIM ODNOSIMA

1. ZASTUPANJE

Izraz zastupanje koristi se u pravu u više različitih značenja. U svom najširem značenju, izraz zastupanje označava sve oblike zastupanja ekonomskih interesa zastupanog, bez obzira da li zastupnik dobija i punomoći da u ime i za račun onog koga zastupa preuzima pravo i obavezu u prometu. U ovom značenju izraz zastupanje u najširem smislu obuhvata i takozvano indirektno zastupanje koje postoji kod ugovora o komisionu, kod koga zastupnik, odnosno komisionar dobija nalog da obavlja određene poslove za račun komitenta ali ne dobija punomoćje da istupa u njegovo ime. Pod izrazom zastupanje u širem značenju svrstava se i posredništvo, kod koga posrednik dovodi u vezu zainteresovane subjekte na osnovu naloga, dok sam posao sklapaju zainteresovani subjekti neposredno. Pojam zastupanje u užem smislu, podrazumjeva samo one oblike kod kojih zastupnik dobija (pored naloga) i ovlašćenje (punomoćje) da svojom izjavom volje u ime i za račun zastupanog preuzima prava i obaveze u prometu.

Oblici zastupanja mogu se podijeliti i po drugom kriterijumu, od koga je pošao naš zakonodavac, regulišući materiju obligacionih obaveza. Taj kriterijum je da li zastupnik obavlja zastupanje na osnovu zakona, statuta ili drugog opšteg pravnog akta, ili na izjavi volje zastupanog ili zastupnik obavlja zastupanje kao svoju djelatnost na osnovu posebnog ugovora sa zastupanim (ugovor o komisionu, ugovor o trgovinskom zastupništvu i ugovor o posredovanju). Od ove podjele polazi i ZOO i u odsjeku pod nazivom Zastupanje (čl. 84. do 89.) obuhvata oblike zastupanja zasnovane na zakonu, statutu ili drugom opštem pravnom aktu, akt nadležnog organa ili na izjavi volje zastupanog, dok zastupanje zasnovano na posebnim ugovorima obuhvata u drugom dijelu Zakona posvećenom svakom od navedenih ugovora (glava XIX – Komision, čl. 771. do 789.; glava XX – Ugovor o trgovinskom zastupništvu, čl. 790. do 812. i glava XXI – Posredovanje, čl. 813. do 826.).

Oblici zastupanja zasnovani na zakonu, statutu ili drugom opštem pravnom aktu, aktu nadležnog organa ili na izjavi volje zastupanog bili su, do donošenja ZOO u nedostatku propisa iz obligacionih prava, regulisani takozvanim statusnim zakonima: Osnovnim Zakonom o preduzećima od 1965. godine, koji je zamjenjen Zakonom o konstituisanju i upisu u sudski registar, organizacija udruženog rada od 1973. godine i Opštim uzansama za promet robom od 1954. godine.

Zakonom o obligacionim odnosima (čl. 84. do 98.) reguliše se materija zastupanja u cjelini. Tu su sadržana pravila koja se odnose na sve oblike zastupanja (čl. 84. do 88.) kao i pojedini oblici zastupanja.

Mogućnost zastupanja

Član 84.

(1) Ugovor, kao i drugi pravni posao, može se preuzeti preko zastupnika.

(2) Ovlašćenje za zastupanja zasniva se na zakonu, statutu ili drugom opštem pravnom aktu nadležnog organa ili na izjavi volje zastupanog (punomoćje).

Dejstvo zastupanja

Član 85.

(1) Ugovor, koji zaključi zastupnik u ime zastupanog lica, i u granicama svojih ovlašćenja, obavezuje neposredno zastupanog i drugu ugovornu stranu.

(2) Pod istim uslovima i ostali pravni poslovi zastupnikovi proizvode pravno dejstvo neposredno prema zastupanom licu.

(3) Zastupnik je dužan obavijestiti drugu stranu da istupa u ima zastupanog, ali i kad on to ne uradi, ugovor proizvodi pravno dejstvo za zastupanog i drugu ugovornu stranu, ako je ova znala ili je iz okolnosti mogla zaključiti da on istupa kao zastupnik.

1. Ugovor, koji zaključi zastupnik proizvodi pravno dejstvo neposredno za zastupanog i drugu ugovornu stranu pod pretpostavkom da je zastupnik obavijestio drugu stranu da isupa u ime zastupanog ili da je druga strana to morala znati iz okolnosti posla, odnosno da je to mogla zaključiti. U protivnom, ugovor ne obavezuje drugu stranu. To isto važi i za poslove koje zastupnik preuzima za zastupanog.

2. U pogledu obima ovlašćenja pravilo je da ono djeluje u granicama datih ovlašćenja. Znači, iz saopštenja zastupnika ili pismenog ovlašćenja, ako je dato, proističe i obim zastupanja. Naš zakon ne sadrži detaljnije odredbe kojim se bliže određuje pitanje obima zastupanja odnosno obima ovlašćenja zastupnika.

Prenošenje ovlašćenja

Član 86.

(1) Zastupnik ne može prenijeti svoja ovlašćenja na drugog, izuzev kad mu je to dozvoljeno zakonom ili ugovorom.

(2) Izuzetno, on to može učiniti ako je spriječen okolnostima da posao lično obavi a interesi zastupanog zahtijevaju noedložno preuzimanje pravnog posla.
Prekoračenje granica ovlašćenja

Član 87.

(1) Kad zastupnik prekorači granice ovlašćenja, zastupani je u obavezi samo ukoliko odobri prekoračenje.

(2) Ako zastupani ne odobri ugovor u roku koji je redovno potreban da se ugovor takve vrste razmotri i ocjeni, smatraće se da je odobrenje odbijeno.

(3) Odobrenje iz prethodnog stava ima povratno dejstvo, ako stranke ne odrede drukčije.

(4) Ako druga strana nije znala niti morala znati za prekoračenje ovlašćenja, može odmah po saznanju za prekoračenje, ne čekajući da se zastupani o ugovoru izjasni, izjaviti da se ne smatra ugovorom vezana.

(5) Ako zastupani odbije odobrenje, zastupnik i zastupani su solidarno odgovorni za štetu koju je druga strana pretrpjela ako ona nije znala niti je morala znati za prekoračenje ovlašćenja.

1. Načelo konvalidacije (ratifikacije). Prema ZOO prekoračenje ovlašćenja obavezuje zastupanog samo ako ga odobri u roku koji je redovno potreban da se ugovor te vrste razmotri i ocijeni s tim što odobrenje ima retroaktivno dejstvo (načelo konvalidacije – ratifikacije) u odobrenju prekoračenja stranke mogu odrediti da prekoračenje neće imati povratno dejstvo. Ako pak odobrenje ne uslijedi u navedenom roku, smatraće se da je odobrenje odbijeno.

2. ZOO ne određuje bliže šta je rok redovno potreban da se ugovor takve vrste razmotri (stav 2). Ovo treba cijeniti prema stvarnim okolnostima imajući u vidu vrijeme potrebno da zastupnik obavjesti zastupane po sklopljenom ugovoru, vrijeme potrebno da zastupani razmotri tako sklopljen ugovor, kao i vrijeme potrebno da obavještenje o odobrenju stigne drugoj ugovornoj strani odnosno trećem licu sa kojim je neovlašćeni zastupnik zaključio ugovor.

3. Odobrenje ugovora može da uslijedi, pored izričite izjave i konkludentnim radnjama, kao što to može i prihvat ponude, naprimjer, primanjem ispunjenja, davanjem naloga u vezi izvršenja ugovora, ispunjenjem obaveze, itd.

Zaključenje ugovora od strane neovlašćenog lica

Član 88.

(1) Ugovor koji neko lice zaključi kao punomoćnik u ime drugoga bez njegovog ovlašćenja obavezuje neovlašćeno zastupanog samo ako on ugovor naknadno odobri.

(2) Strana sa kojom ugovor zaključen može zahtijevati od neovašćeno zastupanog da se u primjerenom roku izjasni da li ugovore odobrava.

(3) Ako neovlašćeno zastupani u ostavljenom roku ugovor ne odobri, smatra se da ugovor nije zaključen.

(4) U tom slučaju, strana sa kojom je ugovor zaključen može od lica koje je kao punomoćnik bez ovlašćenja zaključilo ugovor tražiti naknadu štete, ako u trenutku zaključenja ugovora nije znala niti je morala znati da to lice nije imalo ovlašćenje za zaključenje ugovora.

2. PUNOMOĆJE

ZOO reguliše punomoćje u članu 89. do 94. Njima se određuje pojam punomoćja, forma davanja punomoćja, obim, nači davanja i opozivanje, dejstvo i način prestanka punomoćja. Ove odredbe treba smatrati zajedničkim i za glavu III, IV i V (poslovno punomoćje trgovačkog putnika i punomoćnika po zaposlenju), koje regulišu pojedine posebne vidove punomoćja, naravno, ukoliko ovim posebnim odredbama neko pitanje nije drukčije rješeno.

Izvori prava prije ZOO. Izvori prava koji su regulisali ovu materiju, kod nas do donošenja ZOO, predviđali su punomoćje kao oblik zastupanja ali su im posvećivali različitu pažnju. Najdetaljnije je punomoćje definisano regulisao Osnovni zakon o preduzećima iz 1965. (čl. 99. do 205.), nešto uže Opšte uzanse za promet robom (uzanse br. 37. do 41.).

Prokura. Za razliku od ranijih izvora prava, ZOO ne predviđa najširi oblik punomoćstva poznat u uporednom pravu koji se daje u obliku prokure. Današnji važeći Zakon o preduzećima poznaje i ovaj oblik punomoćstva o kojem će više riječi biti u odjeljku posvećenom ovoj temi.

Davanje punomoćja

Član 89.

(1) Punomoć je ovlašćenje za zastupanje koje vlastodavac pravnim poslom daje punomoćniku.

(2) Postojanje i obim punomoćja su nezavisni od pravnog odnosa na čijoj je podlozi punomoćje dato.

(3) Punomoćnik može biti i pravno lice.

1. Punomoćje za zastupanje može dati svako fizičko i pravno lice.

2. Kad je u pitanju zastupanje preduzeća punomoć može dati lice koje je, na osnovu zakonske pretpostavke ili na osnovu statuta ovlašćeno da zastupa organizaciju u pravnom prometu. Implicite, punomoćnik po zaposlenju, ako bi to proizišlo iz obima njegovih ovlašćenja, mogao bi dati punomoć u okviru njegovih tako utvrđenih ovlašćenja.

3. U pogledu pitanja kome se može dati punomoć za zastupanje, Zakon je jasan u tome da to može biti fizičko i pravno lice (čl. 89. stav 3).

Posebna forma punomoćja

Član 90.

Forma propisana zakonom za neki ugovor ili koji drugi pravni posao važi i za punomoćje za zaključenje tog ugovora, odnosno za preduzimanje tog posla.

Zakon ne govori o načinu odnosno izjavi volje kojom se daje punomoć. Sem pismene forme, odnosno druge forme kada to nalaže forma posla za koju se daje punomoć, zakon ne sadrži druge odredbe.
Kada se punomoćje daje nekolicini lica da istovremeno vrši, onda je dovoljno jedno pismeno, ako se ono izdaje u pismenoj formi.

Obim ovlašćenja

Član 91.

(1) Punomoćnik može preduzimati samo one pravne poslove za čije preduzimanje je ovlašćen.

(2) Punomoćnik kome je dato opšte punomoćje može preduzimati samo pravne poslove koji dolaze u redovno poslovanje.

(3) Posao koji ne dolazi u redovno poslovanje može punomoćnik preduzeti samo ako je posebno ovlašćen za preduzimanje tog posla, odnosno vrste poslova među koje on spada.

(4) Punomoćnik ne može, bez posebnog ovlašćenja, za svaki pojedini slučaj preduzeti mjeničnu obavezu, zaključiti ugovor o jemstvu, o poravnanju, o izabranom sudu, kao i odreći se nekog prava bez naknade.

1. Zakon polazi od načela da punomoćnik može preduzimati samo one radnje za koje je ovlašćen. Pri tom, po svom obimu, punomoćje može biti opšte ili generalno i posebno ili specijalno. Pod opštim punomoćjem podrazumjeva se takvo punomoćstvo kod koga vlastodavac daje punomoćniku ovlaštenje da za njega preuzima sve pravne poslove određene vrste ili jedan ili više određenih poslova odnosno pravnih radnji. Prema Opštim uzansama za promet robom, pojam generalnog punomoćja je nešto šire shvaćen i obuhvata i ovlašćenja za zaključivanje ugovora jedne ili više određenih vrsta, dok se posebnim punomoćjem smatralo samo ovlašćenje na zaključivanje jednog ili više ugovora.1

Opozivanje i sužavanje punomoćja

Član 92.

(1) Vlastodavac može po svojoj volji suziti ili opozvati punomoćje. Čak i ako se ugovorom odrekao tog prava.

(2) Opozivanje i sužavanje svakog punomoćja može se učiniti izjavom bez posebne forme.

(3) Ako je opozivanjem ili sužavanjem punomoćja povređen ugovor o nalogu, ili ugovor o djelu ili neki drugi ugovor, punomoćnik ima pravo na naknadu time nastale štete.

1. Opozivanje ili sužavanje punomoćja može se učiniti neformalnom izjavom volje i onda kad je za ugovor ili pravni posao za koji je bila data punomoć predviđena obavezna forma.

Dejstvo prestanka i sužavanja punomoćja prema trećem licu

Član 93.

(1) Opozivanje punomoćja kao i njegovo sužavanje nema dejstvo prema trećem licu koje je zaključilo ugovor sa punomoćnikom ili obavilo drugi pravni posao a nije znalo niti je moralo znati da je punomoćje opozvano odnosno suženo.

(2) U tom slučaju, vlastodavac ima pravo zahtjevati od punomoćnika naknadu štete koju bi zbog toga pretrpio. Izuzev kad punomoćnik nije znao niti morao znati za opozivanje odnosno sužavanje punomoćja.

(3) Isto važi i u ostalim slučajevima prestanka punomoćja.

1. Opozivanje ili sužavanje punomoćja može se učiniti neformalnom izjavom volje i onda kad je za ugovor ili pravni posao za koji je bila data punomoć predviđena obavezna forma.

Drugi slučajevi prestanka punomoćja

Član 94.

(1) Punomoćje prestaje prestankom pravnog lica kao punomoćnika, ako zakonom nije drugačije određeno.

(2) Punomoć prestaje smrću punomoćnika.
(3) Punomoć prestaje prestankom pravnog lica, odnosno smrću lica koje ga je dalo, osim ako se započeti posao ne može prekinuti bez štete po pravne sledbenike ili ako punomoćje važe i za slučaj smrti davaoca, bilo po njegovoj volji bilo s obzirom na prirodu posla.

1. Smrću fizičkog lica - punomoćnika, prestaje punomoć jer ona, pošto je punomoćstvo po svom karakteru lično ne prelazi na naslednike.

2. I prestankom pravne ličnosti davaoca punomoćstva isto ne prelazi na pravne sledbenike vlastodavca, sem ako se punomoćnički odnos ne može prekinuti bez štete po interese pravnih sljedbenika.

3. Ako je punomoć data za izvršenje određenog posla, poslova, izvršenje tog posla, poslova prestaje i punomoć.

4. Protokom vremena prestaje samo punomoćje kod koga je trajanje određeno izričito ili se to može iz njegovog sadržaja utvrditi.

3. POSLOVNO PUNOMOĆJE

Poslovno punomoćje, koje odgovara trgovačkom punomoćju u užem smislu uvedeno je kao nova vrsta punomoćja koje se razlikuje od običnog punomoćja (ZOO čl. 95. i čl. 96.). Prema odredbama poslovno punomoćje mogu dati: preduzeća u granicama zakona i druga pravna lica za poslove uobičajene u vršenje njihove djelatnosti, kao i imaoci radnji na analogan način. S obzirom da zakon o obligacijama predstavlja jedinstvenu kodifikaciju to je bilo oportuno odredbe o poslovnom punomoćju i odredbe o opštem ili građanskom punomoćju dati zajedno uz naznačenje posebnih pravila koja se odnose na preduzeća i imaoce radnji. Iz st.3 čl. 95 može se zaključiti da i poslovno punomoćje može biti opšte ili generalno kao i posebno ili specijalno.

Ko može dati punomoćje i njegova sadržina

Član 95.

(1) Poslovno punomoćje može dati, u granicama zakona, preduzeće, odnosno drugo pravno lice, i njime ovlastiti punomoćnika da zaključuje ugovore i obavlja druge pravne poslove koji su uobičajeni u vršenju njihove poslovne djelatnosti.

(2) Poslovni punomoćnik ne može otuđiti ili opteretiti nepokretnosti, preuzeti mjenične obaveze ili obaveze jemstva, uzeti zajam ili voditi spor, ako nije dobio posebno punomoćje za svaki takav posao.

(3) Poslovno punomoćje može biti ograničeno na određenu vrstu poslova, ili na određene poslove, ali ova ograničenja imaju dejstvo prema trećem samo ako je za njih znao ili morao znati.

1. Sadržinu poslovnog punomoćja Zakon je odredio kroz pojam ugovora i poslova koji su uobičajeni u vršenju poslovne djelatnosti vlastodavca. No, da bi bliže odredio taj pojam Zakon nabraja koji su ugovori odnosno pravne radnje ne smatraju uobičajenim u redovnoj poslovnoj djelatnosti . To su: otuđenje nepokretnosti, mjenično obavezivanje, preuzimanje jemstva, uzimanje zajma najzad obuhvata parničnu legitimaciju odnosno vođenje spora.

2. Pojam uobičajenih poslova u vršenju djelatnosti cijeni se prema konkretnoj djelatnosti preduzeća koji se javlja kao vlastodavci ne mora se uvijek podudarati, tako da neki poslovi koji su kod većine preduzeća van obima redovnog poslovanja u drugom mogu biti predmet djelatnosti i ući u obim redovnog poslovanja.

Poslovno punomoćje imaoca prava

Član 96.

(1) Odredbe o poslovnom punomoćju shodno se primjenjuju na poslovno punomoćje imaoca radnje.

(2) Poslovno punomoćje ne prestaje smrću imaoca radnje, kao ni kad on bude lišen poslovne sposobnosti.

Odredbe o poslovnom punomoćju odnose se i na imaoce radnji (zanatlije i druge vršioce usluga) s tom razlikom što poslovno punomoćje imaoca radnji ne prestaje njegovom smrću ili gubitkom poslovne sposobnosti, što je u interesu nasljednika imaoca radnji. Obavezna pismena forma koja se kod preduzeća zahtjeva nije nužna kod poslovnog punomoćja imaoca radnji.

4. OVLAŠĆENJA LICA KOJA OBAVLJAJU ODREĐENE POSLOVE
(PUNOMOĆNICI PO ZAPOSLENJU)

Član 98.

(1) Lica koja rade na takvim poslovima čije je obavljanje vezano za zaključenje i ispunjenje određenih ugovora, kao što su prodavci u prodavnicama, lica koja obavljaju određene usluge u ugostiteljstvu, lica na poslovima šalterskih službi u pošti, banci i sl. Ovlašćeni su samim tim na zaključenje i ispunjenje tih ugovora.

1. Pod ovlašćenjima lica koja obavljaju određene poslove obuhvaćeni su takozvani punomoćnici po zaposlenju.

ZAKON O PREDUZEĆIMA REPUBLIKE SRPSKE

1. ZASTUPANJE

1.1. Zastupnici

Član 41.

(1) Preduzeće zastupa direktor, ako ovim zakonom nije drugačije propisano.
(2) Osnivačkim aktom, odnosno statutom preduzeća može se odrediti da, pored direktora preduzeće zastupaju i druga lica.
(3) Osnivačkim aktom, odnosno statutom preduzeća može se ograničiti ovlašćenje zastupnika na zaključivanje određenih ugovora ili na vršenje drugih pravnih radnji, a može se odrediti da zastupnik zaključuje ugovor i vrši druge pravne radnje samo uz saglasnost upravljanja.
(4) Ovlašćenje zastupnika preduzeća, odnosno ograničenje njegovih ovlašćenja i prestanak prava zastupanja upisuje se u sudski registar.
(5) Odredbe osnivačkog akta, odnosno statuta koje ograničavaju ovlašćenja zastupnika nemaju pravno dejstvo prema trećim licima.
(6) Može se odrediti da je preduzeće u odnosu na preduzeće koje zastupa dužano da se pridržava ovlašćenja određenih statutom i odlukom nadležnih organa preduzeća.

1.2. Punomoćnici

Član 42.

(1) Zastupnik preduzeća može, u okviru svojih ovlašćenja dati drugom licu pismeno punomoćje za zastupanje preduzeća.
(2) Osnivačkim aktom preduzeća, odnosno statutom ili odlukom organa upravljanja može se odrediti da zastupnik može dati drugom licu punomoćje za zastupanje samo uz saglasnost organa upravljanja.
(3) Ovlašćenje punomoćnika može biti ograničeno na određenu vrstu poslova ili na određene poslove, s tim da ta ograničenja imaju dejstva prema trećem samo ako je za njih znalo ili moralo znati.

1.3. Prokura

O prokuri uopšte

Prokura (lat. – ital.), naročito ovlašćenje kojim vlasnik (principal) jednog privrednog preduzeća ovlašćuje nekoga da u njegovo ime i za njegov račun može punovlasno obavljati sve trgovačke poslove firme (zaključiti ugovore, zastupati preduzeće); za otuđenje i opterećenje nepokretne imovine potrebno je posebno ovlašćenje.2

1.3.1. Davanje

Član 43.

Direktor preduzeća uz saglasnost organa upravljanja, može određenom licu dati prokuru.

1.3.2. Upis u registar

Član 44.

(1) Davanje prokure upisuje se u registar.
(2) Prestanak prokure prijavljuje se sudu koji vodi registar najkasnije u roku od tri dana od dana prestanka ovlašćenja.
(3) Ako u registru nije izričito naznačeno da se prokura daje za dio preduzeća, smatra se da je data za cijelo preduzeće.

1.3.3. Obim ovlašćenja

Član 45.

(1) Prokura sadrži ovlašćenje za zaključivanje ugovora i vršenje pravnih poslova i radnji u vezi sa djelatnošću preduzeća.
(2) Prokura ne sadrži ovlašćenje za zaključivanje ugovora koji se odnose na otuđenje i opterećenje nepokretnosti. Ovlašćenje iz prokure ne mogu se ograničiti i prokura se ne može dati za određeno vrijeme, niti se može vezati za određene uslove.
(3) Ograničenje ovlašćenja iz prokure nema pravno dejstvo prema trećim licima.

1.3.4. Vrste

Član 46.

(1) Prokura može biti pojedinačna i kolektivna.
(2) Pojedinačna prokura može se dati jednom licu ili većem broju lica.
(3) Ako je pojedinačna prokura data većem broju lica, svaki prokurista ima ista ovlašćenja koja po ovom zakonu sadrži prokura.
(4) Kolektivna prokura može se dati dvojici ili većem broju lica zajedno.
(5) U slučaju kolektivne prokure, pravni poslovi i radnje punovažni su ako postoji saglasna izjava volje svih prokurista, a izjave volje i saopštenja trećih lica učinjenim jednom od prokurista smatraju se učinjenim svim prokuristima.

1.3.5. Prenos

Član 47.

Prokurist ne može prenjeti prokuru na drugo lice.

1.3.6. Prestanak

Član 48.

(1) Prokura se može opozvati u svako doba.
(2) U slučaju opoziva prokure, prokurist može protiv preduzeća ostvariti prava koja proizilaze iz odnosa na osnovu kog je prokura data.
(3) Prokura ne prestaje smrću ili gubitkom poslovne sposobnosti preduzetnika, odnosno jedinog vlasnika preduzeće.

1.4. Potpisivanje

Član 49.

(1) Preuzeće se potpisuje tako što zastupnik preduzeća uz firmu preduzeća dodaje svoj potpis.
(2) Pri potpisivanju preduzeća prokurista je dužan da unese podatak da je prokurista.
(3) Zastupnik i prokurista su obavezni da svoje ovjerene potpise dostave sudu koji vodi registar.
(4) Lica ovlašćenja za raspolaganje novčanim sredstvima obavezna su da svoje ovjerene potpise dostave organizaciji ovlašćenoj za platni promet.

ZAKLJUČAK

Iako donesen još 1978. godine, ZOO je još uvijek na snazi, kako kod nas, tako i u svim državama nastalim raspadom SFRJ. Samo po sebi to je dovoljan razlog da se uz Zakon o preduzećima RS u svom radu oslonimo na ovu prvu jedinstvenu i cjelovitu kodifikaciju obligacionog, a time i poslovnog prava kod nas.

LITERATURA

1. B. Vizner, KOMENTAR ZAKONA O OBAVEZNIM (OBLIGACIONIM) ODNOSIMA, Zagreb, 1978. godine;

2. Grupa autora, KOMENTAR ZAKONA O OBLIGACIONIM ODNOSIMA, 1980. godina;

3. Grupa autora, MALA ENCIKLOPEDIJA PROSVETA, Opšta Enciklopedija, četvrto izdanje, 1986. godine;

4. Ljubo Todorović, Mensur Hadžimusić, PRIVREDNA DRUŠTVA – PREDUZEĆA, Federacije BiH, Republike Srpske, Brčko Distrikta BiH, drugo dopunjeno izdanje, 2003. godine;

5. "Službeni glasnik RS" br. 24/89, 62/02, 66/02, 38/03, 97/04, ZAKON O PREDUZEĆIMA;

PROCITAJ / PREUZMI I DRUGE SEMINARSKE RADOVE IZ OBLASTI:

ASTRONOMIJA | BANKARSTVO I MONETARNA EKONOMIJA | BIOLOGIJA | EKONOMIJA | ELEKTRONIKA | ELEKTRONSKO POSLOVANJE | EKOLOGIJA - EKOLOŠKI MENADŽMENT | FILOZOFIJA | FINANSIJE |  FINANSIJSKA TRŽIŠTA I BERZANSKI    MENADŽMENT | FINANSIJSKI MENADŽMENT | FISKALNA EKONOMIJA | FIZIKA | GEOGRAFIJA | INFORMACIONI SISTEMI | INFORMATIKA | INTERNET - WEB | ISTORIJA | JAVNE FINANSIJE | KOMUNIKOLOGIJA - KOMUNIKACIJE | KRIMINOLOGIJA | KNJIŽEVNOST I JEZIK | LOGISTIKA | LOGOPEDIJA | LJUDSKI RESURSI | MAKROEKONOMIJA | MARKETING | MATEMATIKA | MEDICINA | MEDJUNARODNA EKONOMIJA | MENADŽMENT | MIKROEKONOMIJA | MULTIMEDIJA | ODNOSI SA JAVNOŠCU |  OPERATIVNI I STRATEGIJSKI    MENADŽMENT | OSNOVI MENADŽMENTA | OSNOVI EKONOMIJE | OSIGURANJE | PARAPSIHOLOGIJA | PEDAGOGIJA | POLITICKE NAUKE | POLJOPRIVREDA | POSLOVNA EKONOMIJA | POSLOVNA ETIKA | PRAVO | PRAVO EVROPSKE UNIJE | PREDUZETNIŠTVO | PRIVREDNI SISTEMI | PROIZVODNI I USLUŽNI MENADŽMENT | PROGRAMIRANJE | PSIHOLOGIJA | PSIHIJATRIJA / PSIHOPATOLOGIJA | RACUNOVODSTVO | RELIGIJA | SOCIOLOGIJA |  SPOLJNOTRGOVINSKO I DEVIZNO POSLOVANJE | SPORT - MENADŽMENT U SPORTU | STATISTIKA | TEHNOLOŠKI SISTEMI | TURIZMOLOGIJA | UPRAVLJANJE KVALITETOM | UPRAVLJANJE PROMENAMA | VETERINA | ŽURNALISTIKA - NOVINARSTVO

 preuzmi seminarski rad u wordu » » » 

Besplatni Seminarski Radovi

SEMINARSKI RAD